Հայ իրավաբանների ասոցիացիան գլոբալ Մագնիտսկու պատժամիջոցների բողոք է ներկայացրել Թուրքիայի SADAT-ի դեմ

26 Սեպտեմբերի 2024, 10:04

Քաղաքականություն

Հայ իրավաբանների ասոցիացիան պաշտոնապես բողոք է ներկայացրել Միացյալ Նահանգների կառավարության գործադիր մասնաճյուղին` Գլոբալ Մագնիտսկու պատժամիջոցների ծրագրի շրջանակներում, ընդդեմ SADAT International Defense Consultancy Construction Industry and Trade Inc.-ի (SADAT) և նրա նախագահ Ալի Քամիլ Մելիհ Թանրիվերդիի: Այս գործողությունը ընդգծում է մարդու իրավունքների լուրջ խախտումների և բռնության և անկայունության մեղսակցությունը հակամարտության գոտիներում, մասնավորապես Արցախում (Լեռնային Ղարաբաղ), Լիբիայում և Սիրիայում:

SADAT մասնավոր կիսառազմական պայմանագրային ընկերությունը, որը հիմնվել է Թուրքիայի Ստամբուլ քաղաքում, մեղադրվում է վարձկանների հավաքագրման և տեղակայման մեջ համաշխարհային հակամարտությունների տարբեր գոտիներ՝ միաժամանակ կապեր պահպանելով հայտնի ահաբեկչական խմբավորումների հետ: Հաղորդվում է, որ կազմակերպությունը հավաքագրել է վարձատրվող մարտիկների, որոնք մարդու իրավունքների բազմաթիվ խախտումներ են թույլ տվել այն շրջաններում, որտեղ նրանք գործել են, մասնավորապես՝ 2020 թվականին Արցախի դեմ Ադրբեջանի ագրեսիայի ժամանակ։

Միավորված ազգերի կազմակերպության և այլ կազմակերպությունների զեկույցները ցույց են տալիս, որ SADAT-ը ներգրավված է եղել ոչ միայն մեծահասակների, այլև անչափահասների հավաքագրման մեջ՝ կազմակերպելով նրանց փոխադրումը հակամարտությունների շրջաններ: SADAT-ի գործողությունները սերտորեն համակարգված են թուրքական ռազմական և հետախուզական գործակալությունների հետ՝ ընդգծելով նրա դերը Թուրքիայի աշխարհաքաղաքական նպատակներն առաջ մղելու գործում: Ապացույցները ցույց են տալիս, որ SADAT-ը եղել է այս գործողությունների նյութատեխնիկական ապահովման անբաժանելի մասը, ներառյալ զենքի տրամադրումը և տեղական խմբակցությունների հետ համակարգումը, այս ամենը միևնույն ժամանակ գործել է նվազագույն վերահսկողությամբ:

Բողոքը մանրամասնում է SADAT-ի հավաքագրման գիշատիչ մարտավարությունը՝ ուղղված տեղահանված և աղքատ անհատներին: Խոցելի համայնքների այս շահագործումը սրում է հումանիտար ճգնաժամերը տուժած շրջաններում:

SADAT-ի նման մասնավոր ռազմական ընկերությունների դերը գնալով ավելի խնդրահարույց է դառնում, քանի որ նրանք գործում են քիչ հաշվետվողականությամբ և հաճախ հանդես են գալիս որպես պետական դերակատարների վստահված ուժեր: Արցախում ադրբեջանական ռազմական մեքենային ուղղակիորեն աջակցելու համար Թուրքիայի ապավինումն SADAT-ի վրա էական մտահոգություն է առաջացրել զինված հակամարտության հիմնարար նորմերի խախտման վերաբերյալ։

«Գլոբալ Մագնիտսկու ակտի համաձայն մեր դիմումը կոչ է Միացյալ Նահանգների գանձապետարանին՝ լրջորեն վերաբերվելու այս մեղադրանքներին և պատժամիջոցներ սահմանելու նրանց դեմ, ովքեր անպատիժ կերպով խախտում են մարդու իրավունքները»,- ասաց Իրավաբանների հայկական ասոցիացիայի նախագահ Լյուսի Վարպետյանը։

Հայ իրավաբանների ասոցիացիան հավատարիմ է արդարության և հաշվետվողականության խթանմանը: Այս քայլով ասոցիացիան ձգտում է բարձրացնել SADAT-ի գործողությունների իրազեկվածությունը և պաշտպանել մարդու իրավունքների պաշտպանությունը բոլորի համար: