Ռուբեն Մանուչարյան. լեզվաբանության նվիրյալը
18 Նոյեմբերի 2025, 21:45
Ռուբեն Ստեփանի Մանուչարյանը ականավոր լեզվաբան է, որի գիտական կենսագրությունը դարձել է Հայաստանի և Ռուսաստանի բանասիրության պատմության մի մասը։
Լեզվաբանը ծնվել է 1930թ. նոյեմբերի 18-ին Գյումրիում։ 1952 թվականին գերազանցությամբ ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը (ռուսական բաժինը, 1954–1955 թվականներին ավարտել է Մոսկվայի պետական համալսարանի մեկամյա ասպիրանտուրան։ Նա նշանակալի հետք է թողել ձևաբանության և բառակազմության ուսումնասիրության մեջ:
1975 թվականին Մանուչարյանը պաշտպանել է Դոկտորական ատենախոսությունը, իսկ արդեն երկու տարի անց ստացել պրոֆեսորի կոչում։ Նման արագ աճը արտացոլում է գործընկերների կողմից նրա աշխատանքի ճանաչումը: Նա աշխատել է Երևանի Վ. Բրյուսովի անվան պետական լեզվահասարակագիտական համալսարանում, համագործակցել Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի Վ. Վ. Վինոգրադովի անվան ռուսաց լեզվի ինստիտուտի հետ, դասավանդել Մոսկվայի Մ. Ա. Շոլոխովի անվան պետական հումանիտար համալսարանում: Այս հարթակները դարձել են կենտրոններ, որտեղ նա ձևավորել է հետազոտողների նոր սերունդ՝ միավորելով լեզվաբանության հայկական և ռուսական դպրոցները:
Գիտնականը հատուկ ուշադրություն է դարձրել լեզվի ներքին ճարտարապետությանը։ Մորֆոլոգիայի և բառակազմության ոլորտում նրա ուսումնասիրությունները օգնել են համակարգել բառերի ձևավորման գործընթացները, բացահայտել այն օրինաչափությունները, որոնք խոսքը դարձնում են կենդանի և դինամիկ: Մանուչարյանը լեզուն համարում էր որպես ժողովրդի պատմությունն ու մշակույթը արտացոլելու ունակ օրգանիզմ և ձգտում էր ցույց տալ, թե ինչպես է ամենափոքր տարրերից առաջանում ներդաշնակ կառուցվածք
Մանուչարյանը լեզուն համարում էր որպես ժողովրդի պատմությունն ու մշակույթն արտացոլող օրգանիզմ և ձգտում էր ցույց տալ, թե ինչպես է ամենափոքր տարրերից կազմավորվում ամբողջական կառուցվածքը:
Ռուբեն Մանուչարյանը մնում է մտավոր տոկունության և խոսքին նվիրվածության օրինակ: Նրա ժառանգությունը հիմքն է, որի վրա կառուցվում է լեզվի ժամանակակից ըմբռնումը, և նրա կյանքը ապացույցն է այն բանի, որ գիտությանը ծառայելը կարող է ծառայել հասարակությանը: