Պատմության անտեսումը կարող է շատ տխուր հետևանքներ ունենալ մեր ժողովրդի համար. Արտաշես Հովսեփյան
Մեդիա մենեջեր Արտաշես Հովսեփյանը Alpha News-ին պատմել է իր նոր՝ «Հայաստանի քրոնիկան» մեծ պատմական նախագծի մասին:
«Մեր առաջին տեսահոլովակը, որը հայտնի դարձավ համացանցում, նվիրված էր Սարդարապատի ճակատամարտին։ Այն հավաքել է մոտ 1,5 միլիոն դիտում, և մենք բավականին լավ արձագանք ենք ստացել լսարանից, ընդհուպ մինչև այն, որ մեզ հայտնի է դարձել Հայաստանի մի շարք ուսումնական հաստատություններում այդ հոլովակի ցուցադրման մասին։ Կոնկրետ Սարդարապատի ճակատամարտի մասին հոլովակ կար, ընդհանրապես ԱՊՀ բոլոր երկրների պատմության մասին։
Եվ ըստ այդմ, մենք գաղափար ունեինք կատարել ավելի խորը նախագիծ, որն անմիջականորեն նվիրված կլինի Հայաստանի պատմությանը։ Իմ կարծիքով, սա շատ թերագնահատված դրվագ է մեր ժողովրդի պատմության մեջ, որովհետև հենց այդ ժամանակաշրջանում ՝ արդեն մի քանի դար, մենք պետականություն չենք ունեցել։ Եվ, ըստ էության, բոլոր հայկական պետական կազմավորումները, ներառյալ ինչ-որ կիսանկախ ինքնավարություններ, ոչնչացվեցին։
Բոլորը, բացի Արցախի իշխանական հինգ մելիքություններից և Սյունիքի անվանական մի շարք մելիքություններից։ Հենց այս ժամանակահատվածն եմ համարում մեր պատմության ամենաառանցքայիններից մեկը և, ըստ էության, դրանով մենք ուզում էինք սկսել մեր մեծ նախագիծը՝ «Հայաստանի քրոնիկան», — ասել է Հովսեփյանը։
Նրա խոսքով՝ բազմասերիանոց նոր հոլովակները, որոնք նվիրված են Արցախի, Սյունիքի թեմաներին և ընդհանրապես, կանդրադառնան Հայաստանի ողջ պատմությանը, բոլոր առանցքային կետերին։ «Մենք, իհարկե, նաև կհեռարձակենք հայերենով, որպեսզի Հայաստանում ևս մարդիկ առավելագույնս ներգրավված լինեն այդ գործընթացում։
Մեր ալիքի կարգախոսներից մեկն է՝ «պատմությունը չի ներում տգիտությունը»։ Եվ եթե մենք անտեսենք մեր ժողովրդի պատմությունը, ապա շատ բացասական արդյունքի կհասնենք։ Այնպես է ստացվել, որ 18-րդ դարում Արևելյան Հայաստանը փաստացի զրկված էր իր բնիկ հայ բնակչությունից, բացառությամբ Արցախի, որովհետև ուներ իր զորքերը, և Արցախն ավելի անկախ էր, ուներ կիսանկախ կարգավիճակ»,- ընդգծել է Հովսեփյանը։
Նա նաև մեկնաբանել է հայոց պատմության դասագրքերի շուրջ վերջերս բարձրացված սկանդալը և նշել, որ եթե Ռուսական կայսրությունը չգար Հայաստան, հայերի վերադարձը Արևելյան Հայաստանի տարածք չափազանց դժվար կլիներ։
«Եթե այն ժամանակ, 18-րդ դարում, արցախահայությունը չսկսեր պայքարը, որը տեղափոխվեց Սյունիք, չնայած այն հանգամանքին, որ այդ ժամանակ Սյունիքում հայերն այլևս մեծամասնություն չէին, ապա միանգամայն հնարավոր է, որ հետագայում Ռուսական կայսրությունը չգար Հայաստան։ Իսկ եթե չգար Հայաստան, ապա հայերի վերադարձը Արևելյան Հայաստանի տարածք չափազանց դժվար կլիներ։ Պատմության անտեսումը կարող է շատ տխուր հետևանքներ ունենալ մեր ժողովրդի համար։
Ցավոք, մեր ժողովուրդը պատմության մեջ ունեցել է ողբերգական էջեր, ուստի այս ամենը կարող է շատ տխուր ավարտ ունենալ, եթե իշխանությունները շարունակեն անտեսել անցյալը։ Չի կարելի անել այն, ինչ այսօր անում են։
Հայաստանի հիմնարար շահն է պաշտպանել իր ինքնությունը: Եվ կամուրջների մերձեցումն այն պետությունների հետ, որոնք չեն չեղարկել հայերին ընդհանուր առմամբ տարածաշրջանից դուրս մղելու քաղաքականությունը, ոչ մի լավ բանի չի բերի: Մեր տարածաշրջանը, կարելի է ասել, «գայլի տարածաշրջան» է։ Մենք Եվրոպայի կենտրոնում չենք, մեր հարևաններն առաջին հերթին Թուրքիան և Ադրբեջանն են, որոնք ունեն մի պարզ նպատակ՝ ոչնչացնել հայկական պետությունը»,- ասել է Հովսեփյանը։