Իրանը և Ռուսաստանը հանդես են գալիս որպես Հայաստանի բնական դաշնակիցներ. Ալեքսեյ Անպիլոգով

Ռուս քաղաքագետ Ալեքսեյ Անպիլոգովը Alpha News-ի եթերում անդրադարձել է այն հակասություններին, որոնք ծագել են Ռուսաստանի և Իրանի միջև հաղորդակցությունների ապաշրջափակման և, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցք»-ի հարցի շուրջ:

«Հանդիպումները կոչված են վերացնելու այն հակասությունները, որոնք առաջանում են առանձին գերատեսչությունների, նախարարությունների միջև, որոնք կարող են գործել որոշակի սխեմաների շրջանակներում, որոնք իսկապես փոխվում են վերջին շրջանում և փոխվում են բավականին արագ և անկանխատեսելի։ Իսկ այնպիսի բարդ հարցերում, ինչպիսին է «Զանգեզուրի միջանցքի» հարցը, իհարկե, պետք է հաշվի առնել ոչ միայն Հայաստանի, ոչ միայն Ադրբեջանի, այլ նաև հարևան պետությունների կարծիքը, որոնցից մեկը դե ֆակտո Իրանն է։

Ավելին, սա Իրանի այլընտրանքային առաջարկն է, որպեսզի համապատասխան տրանսպորտային հաղորդակցությունները, որոնք օբյեկտիվորեն անհրաժեշտ են տարածաշրջանին, ձևավորվեն իրանական տարածքում, դեռ սեղանի վրա է։

Իսկ հակամարտության մյուս մասնակիցների կողմից հստակ «Ոչ» չի եղել, քանի որ, իսկապես, այս դեպքում հնարավոր է լուծել Ադրբեջանի տրանսպորտային կապի հարցը։ Կարելի է լուծել տրանսպորտային կապի հարցը այսքան մեծ թյուրքական աշխարհի շրջանակներում՝ սկսած Թուրքիայից, վերջացրած միջին Ասիայով։

Տրանսպորտային կապի հարցը հնարավոր է լուծել այսքան մեծ թյուրքական աշխարհի շրջանակներում՝ սկսած Թուրքիայից, վերջացրած Կենտրոնական Ասիայով։ Բայց այս դեպքում Իրանը, որպես տարածաշրջանային ուժեղ խաղացող, «ոսկե բաժին» կունենա այս գործում և կարող է հակակշիռ լինել Թուրքիայի վատ թաքցված հեգեմոն նկրտումներին:
Ես կարծում եմ, որ այդ հակասությունը շատ առումներով մտացածին է և այն կարելի է վերացնել Իրանի տարածքով նման միջանցք ստեղծելու իսկապես խելամիտ նախագծով ։

Ռուսաստանի և Իրանի միջև ներկայումս իրականացվող փոխգործակցության ծրագրերում անխուսափելիորեն ձևավորվում է փոխկախվածություն։ Հիշեցնեմ, որ Հյուսիս-Հարավ միջանցքը, բացի Կասպից ծովով երթուղուց, որն ակնհայտ է բոլորի համար, իրականացվում է առաջին հերթին որպես երկաթուղային երթուղի Ադրբեջանի տարածքով, որը, կրկին վերադառնալով Անդրկովկասում աշխարհաքաղաքական դասավորություններին, գրեթե հարյուր տոկոսով Թուրքիայի դաշնակիցն է:

Իրանի, Թուրքիայի, Հայաստանի Ադրբեջանի միջև փոխհամաձայնությունn իսկապես արդեն ձևավորվել է, ձևավորվել է ազգային սահմանները հատելու փաստով։ Եվ հետևաբար, որոշակի փոխզիջում կգտնվի։

Դա, իհարկե, Ռուսաստանի և Իրանի ղեկավարության կամքի ու ցանկության, և, իհարկե, Ադրբեջանի ու Թուրքիայի համապատասխան գործողությունների հարց է, բայց ինչ-որ լուծում, որը կա՛մ Ռուսաստանին, կա՛մ Իրանին, կա՛մ նույնիսկ Հայաստանին դուրս կմղի տրանսպորտային կապ ստեղծելու խնդրից, այն կլինի, իմ կարծիքով, ժամանակավոր, թերի և չի հանգեցնի տևական խաղաղության»,- կարծում է փորձագետը։

Ըստ Ալեքսեյ Անպիլոգովի՝ Իրանի և Ռուսաստանի միջև հակամարտությունը չի ազդի Հայաստանի հետ իրենց դաշնակցային հարաբերությունների վրա, ինչն, ի վերջո, կհանգեցնի քաղաքական ակտիվների փոխանակման՝ ի շահ բոլոր մասնակիցների։

«Ռուսաստանին պետք է կապվածություն Անդրկովկասում, որն այժմ ամբողջովին խախտված է։ Այսինքն՝ ճիշտ այնպես, ինչպես, օրինակ, Հայաստանը հանդես է գալիս որպես արգելափակող երկիր այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքի» համար, որը, ի թիվս այլ բաների, խախտում է հենց Հայաստանի ինքնիշխանության բազմաթիվ հարցեր։ Նույն կերպ, հիմա, օրինակ, Ադրբեջանն ամբողջությամբ չի մտնում ապագա Հյուսիս-Հարավ միջանցքի մեջ, որը հիմա փորձում են ձևավորել Ռուսաստանն ու Իրանը, և այն օգտագործել այն մեծ աշխարհաքաղաքականության համար, որը շատ ավելի է ընդլայնվում, քան Մեծ Անդրկովկասի տարածաշրջանը։

Այդ պատճառով ես կարծում եմ, որ այստեղ անխուսափելի դիվանագիտական, տրանսպորտային, քաղաքական, եթե կուզեք՝ փոխանակում կլինի, բայց որում, ինչպես ինձ է թվում, հենց Իրանն ու Ռուսաստանը հանդես են գալիս որպես Հայաստանի բնական դաշնակիցներ», — եզրափակել է Alpha News-ի զրուցակիցը ։