Ալիևը ոչ ադեկվատ պատկերացում ունի համաշխարհային կառուցվածքում Ադրբեջանի դերի մասին․ Եվգենի Կրուտիկով
03 Սեպտեմբերի 2025, 22:15
Քաղաքական վերլուծաբան Եվգենի Կրուտիկովը Alpha News-ին տված հարցազրույցում անդրադարձել է Շանհայի համագործակցության կազմակերպության (ՇՀԿ) գագաթնաժողովին, Վաշինգտոնում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ձեռք բերված պայմանավորվածություններին, ինչպես նաև Իրանի և Ռուսաստանի դիրքորոշմանը տարածաշրջանային գործընթացների և «Թրամփի ճանապարհի» վերաբերյալ։
Մեկնաբանելով Իլհամ Ալիևի այցը ՇՀԿ գագաթնաժողով և նրա շնորհավորանքը Պակիստանին Հնդկաստանի նկատմամբ տարած հաղթանակի կապակցությամբ՝ փորձագետը նշել է, որ դա արտացոլում է գլոբալ քաղաքականության մեջ Ադրբեջանի դերի վերաբերյալ Ալիևի ոչ ադեկվատ ընկալումը։
«Հավանաբար, դա կապված է Ղարաբաղում հաջող գործողությունից հետո առաջացած էյֆորիայի հետ։ Ալիևը կարծում է, որ իրեն կարող է թույլ տալ վիճել բոլորի հետ՝ Ֆրանսիայից մինչև Ռուսաստան, իսկ հիմա նաև Հնդկաստանի հետ։ Նման պահվածքն անմիտ է թվում, առանց քաղաքական տրամաբանության։ Սա, ավելի շուտ, Հնդկաստանին նեղացնելու ցանկություն է, որը լավ հարաբերություններ ունի Ռուսաստանի հետ և չի միացել պատժամիջոցներին»,- ասել է Կրուտիկովը։
Անդրադառնալով Վաշինգտոնում Երևանի և Բաքվի միջև ձեռք բերված պայմանավորվածություններին՝ փորձագետն ասել է, որ, ըստ ամենայնի, ոչ մի համաձայնագիր գոյություն չունի։
«Տպավորություն է, թե հստակ պայմանավորվածություններ չկան. կողմերը դրանք տարբեր կերպ են մեկնաբանում, օգտագործում են բարեհնչություն և, հնարավոր է, նույնիսկ միանման չեն հասկանում երևույթը։ Քանի դեռ համաձայնագրի իրական տեքստը չի հրապարակվել, մնում է միայն գուշակել։ Ալիևն ակտիվորեն առաջ է մղում իր տեսլականը, իսկ Փաշինյանը միայն արձագանքում է՝ չձևավորելով սեփական օրակարգը։ Համաձայնագրերը կամ բացակայում են, կամ այնքան շրջանակային են, որ դրանք կարելի է ցանկացած կերպ մեկնաբանել։ Հավանաբար, ստորագրությունը Թրամփին էր պետք՝ այլ տարածաշրջաններում ձախողումների ֆոնին խաղաղապահ դեր ցուցադրելու համար։ Իրականում ինչ է գրված պայմանագրում, անհայտ է»,- ասել է Կրուտիկովը։
Փորձագետի կարծիքով՝ Փաշինյանի համար նախընտրական շրջանում չափազանց շահեկան է հղում անել ինչ-որ խաղաղության, որը նա, իբր, արդեն կնքել է, թեև իրականում համաձայնագիր չկա։
«Այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքն» ավելի մեծ պայմանագրի մասնավոր հանգամանք է, ուստի լիարժեք պայմանագիր դեռևս գոյություն չունի։ Կան միայն Փաշինյանի կառավարությանը ներկայացված պահանջներ, որոնք մասամբ կատարվում են, իսկ մասամբ մշտական բանավոր վիճաբանություն է ընթանում և առևտուր՝ Երևանի կողմից փոքր զիջումներ ստանալու համար։ Փաշինյանի համար նախընտրական շրջանում չափազանց շահեկան է հղում անել ինչ-որ խաղաղության, որը նա, իբր, արդեն կնքել է, թեև իրականում համաձայնագիր չկա։ Նույնիսկ երկարաժամկետ խաղաղության տերմինաբանությունը մնում է անհասկանալի, թե ինչ է ենթադրվում տարածքային ամբողջականության ճանաչման տակ, ինչ սահմաններում և ինչ քարտեզներով»,- ասել է Կրուտիկովը։
Փորձագետը նաև անդրադարձել է Իրանի և Ռուսաստանի արձագանքին տարածաշրջանային գործընթացներին և «Թրամփի ճանապարհին»՝ ընդգծելով, որ Ռուսաստանը մտադիր չէ հեռանալ Հարավային Կովկասից։
Հիմա եթերում
