ԱՄՀ-ի վարկերը երկրներին մղում են աճող պարտքի ծուղակի մեջ. Ջոզեֆ Դիսկին
20 Հունիսի 2024, 22:30
Տնտեսագետ Իոսիֆ Դիսկինը Alpha News-ի հետ զրույցում մեկնաբանել է լուրն այն մասին, որ Արժույթի միջազգային հիմնադրամը Հայաստանի իշխանություններին խորհուրդ է տալիս վաճառել վերջին տարիներին ստացված խոշոր ընկերությունների բաժնետոմսերը:
Փորձագետի խոսքով՝ եթե պետությունը սխալ հաշվարկ է թույլ տալիս, ապա գումար հատկացնելու յուրաքանչյուր հաջորդ որոշում կապված կլինի քաղաքական մեծ պայմանների հետ, որոնք քողարկված կլինեն տնտեսական պայմանների մեջ:
«Սա ԱՄՀ-ի ստանդարտ քաղաքականությունն է, որը խոսում է այն մասին՝ մենք ձեզ գումար տալու որոշում կայացնելիս նայում ենք, թե որքանով եք դուք հաշվի առնում մեր առաջարկությունները։ Սա ընդհանուր քաղաքականություն է, և գնահատականը, թե ինչպես են իրականացվում առաջարկությունները, ներառված է հաշվետվության մեջ՝ նախքան գումար հատկացնելու մասին որոշում կայացնելը: Հետևաբար, ԱՄՀ-ն, իհարկե, լրջորեն օգտագործում է այս գործիքը:
Երկրորդ՝ ԱՄՀ-ն ավանդաբար զբաղվում է ուլտրալիբերալ դիրքորոշմամբ։ Փորձը ցույց է տալիս, որ առավել հաճախ ԱՄՀ-ի վարկերը զարգացող երկրներին մղում են աճող պարտքի ծուղակի մեջ։ Պետք է հասկանալ, որ ԱՄՀ-ն այն ինստիտուտն է, որն ապահովում է բյուջետային կայունությունը, իսկ Համաշխարհային բանկն ամենից հաճախ վարկեր է տալիս քաղաքական պայմաններով նախագծերի իրականացման համար։ Եվ այստեղ, ամենից հաճախ, Համաշխարհային բանկը քաղաքական ստրկացման գործիք է։
ԱՄՀ-ն ավելի մեղմ է, բայց միևնույն է, եթե պետությունն իրեն սխալ է պահում, եթե սխալ հաշվարկ է թույլ տալիս, ավելացնում է բյուջեի դեֆիցիտը, ապա գումար հատկացնելու յուրաքանչյուր հաջորդ որոշում կապված կլինի մեծ քաղաքական պայմանների հետ, որոնք քողարկվելու են տնտեսական պայմանների մեջ: Ի սկզբանե ընդհանուր պայմաններ կան՝ փող ենք տալիս բյուջեի վիճակը կայունացնելու համար, ասում ենք՝ խելամիտ գործեք, բայց եթե անզգույշ եք գործում, ընկնում եք քաղաքական աճող պահանջների ձագարի մեջ։ Եթե պետությունը իրեն պահում է զգույշ և պատասխանատու, ապա քաղաքական հարթություն, որպես կանոն, չի առաջանում, բայց դա հազվադեպ է լինում, քանի որ արդյունավետ պետությունն այս առումով շատ հազվադեպ է», — ասել է Դիսկինը։
Նրա խոսքով՝ ԱՄՀ-ի առաջարկն այն մասին, որ վաճառեք պետական սեփականությունը, այն ընկերությունների մասին է, որոնց պետական փաթեթները հարակից են ռուսական փաթեթներին։
«Ահա թե ինչն է հարվածի տակ ընկնում: Ուստի երկրորդ բաղադրիչը ռուսական սեփականության կրճատման և, համապատասխանաբար, Հայաստանի տնտեսության և քաղաքականության վրա ռուսական ազդեցության հետ կապված հանձնարարականներն են», — եզրափակել է Դիսկինը։