Ավետիք Իսահակյանի հուշարձանը՝ Գյումրիում

Ավետիք Իսահակյանին իրավամբ անվանում են խորապես ազգային բանաստեղծ։ Նա իր մանկությունն անցկացրել է Շիրակի մարզում և ընդմիշտ սիրել հայկական ճարտարապետությունը, ազգային գրականությունը, հայրենի բնությունը: Իսահակյանի մանկական երևակայությունը ներշնչված էր գուսանների երգերով, հնության ավանդույթներով, հայրենի հողի բնությամբ: Նա օրեր շարունակ թափառում էր հովիտներում, Ալագյազի և Մանթաշի լեռների լանջերին, ուրախանում արևով ու ծաղիկներով, լսում քամու շշուկներն ու Արփայի հանդարտ խոսքը։

Բանաստեղծ, արձակագիր, հասարակական գործիչ, Հայաստանի ԳԱ ակադեմիկոս Ավետիք Իսահակյանը (1875-1957թթ.) ծնվել է Ալեքսանդրապոլ քաղաքում (այժմ՝ Գյումրի), սովորել Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում, 1893թ. ընդունվել Լայպցիգի համալսարան՝ որպես ազատ ունկնդիր:

Նա բազմաթիվ փորձությունների միջով է անցել՝ ձերբակալություններ, աքսորներ, արտագաղթ, որտեղ տեսել է անարդարություն, աղքատության և վշտի սարսափելի պատկերներ, դաժանություն և կամայականություն։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից և խորհրդային կարգերի հաստատումից հետո Իսահակյանը շարունակել է ապրել արտերկրում։ Հովհաննես Թումանյանն իր ընկերական ուղերձներում նրան համոզում էր վերադառնալ հայրենիք և 1926 թվականին բանաստեղծն առաջին անգամ այցելեց Խորհրդային Հայաստան: Նա տեսավ հսկայական փոփոխություններ, որոնք տեղի են ունեցել հայրենի հողի կյանքում:

«Հայրերի երկիր» այցելությունը նրա մեջ արթնացրեց մանկության, հայրենի օջախի, մոր, հոր մասին հիշողությունների ալիք:

Ավետիք Իսահակյանի հուշարձանը Գյումրի քաղաքում տեղադրվել է 1975 թվականին: Բանաստեղծի և մտածողի մտախոհ քանդակը գտնվում է Գյումրու Վարդան Աճեմյանի անվան պետական դրամատիկական թատրոնի շենքի առջև: Հուշարձանի հեղինակներն են քանդակագործ Նիկոլայ Նիկողոսյանը և ճարտարապետ Ջիմ Թորոսյանը։

Գյումրի, Թատերական հրապարակ