Բաքվի կողմից ձերբակալված անձինք պատանդներ և ցեղասպանության զոհեր են. Լուիս Մորենո Օկամպո

Բաքվի կողմից ձերբակալված անձինք պատանդ են և ցեղասպանության զոհ, քանի որ Ադրբեջանում չկան դատավորներ, որոնք կարող են նրանց ազատ արձակել: Դեռ 2022 թվականին Պետդեպարտամենտը հայտարարել էր, որ Ադրբեջանում անկախ դատավորներ չկան։

Alpha News-ի փոխանցմամբ՝ նման կարծիք է հայտնել Միջազգային քրեական դատարանի նախկին դատախազ Լուիս Մորենո Օկամպոն՝ ելույթ ունենալով Լոս Անջելեսում 2023 թվականի սեպտեմբերին արցախցիների դեմ Ադրբեջանի իրականացրած երկրորդ ցեղասպանությունից փրկվածներին նվիրված մամուլի ասուլիսում։

«1915թ. հայերի զանգվածային կոտորածները և Հոլոքոստը հանգեցրին 1948թ. կոնվենցիայի ընդունմանը, որը Ցեղասպանությունը որակում է որպես հանցագործություն։ Պայմանագրի կողմերը պարտավորվել են կանխել ցեղասպանությունը։ Ահա թե ինչու է կարևոր Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցածը ցեղասպանություն անվանել։ Դա վերաբերում է նաև պայմանագիրը ստորագրած երկրների և պետությունների պարտավորություններին։

Կարծում եմ՝ այս իրավիճակում մենք նախ պետք է կենտրոնանանք Բաքվում պահվող 55 պատանդների ազատ արձակման վրա։ Նրանք Ցեղասպանության զոհերն են։ Ադրբեջանում չկան դատավորներ, որոնք կարող են ազատ արձակել նրանց։ Դեռ 2022 թվականին Պետդեպարտամենտը հայտարարել էր, որ Ադրբեջանում անկախ դատավորներ չկան։ Փաստորեն, նրանք խոշտանգում և սպանում են բանտարկյալներին։ Բաքվում նրանց վիճակն անհույս է։ Ադրբեջանը նրանց պատանդ է վերցրել, որպեսզի նրանցից շատերը չփորձեն վերադառնալ Ղարաբաղ։ Քանի դեռ նրանք Ադրբեջանում են, նրանց կտտանքների կենթարկեն ու կսպանեն։ Այդ պատճառով ես նրանց պատանդ եմ անվանում և կարծում եմ, որ նրանց պետք է ազատ արձակել», — ասել է Օկամպոն։

Նա նշել է, որ այժմ սպառնալիքը կախված է Հայաստանի գլխին։ Ահա թե ինչու է կարևոր խոսել այդ մասին:

«Օրինակ՝ Իսրայելը զենք է մատակարարում Ադրբեջանին։ Սակայն, ըստ Կոնվենցիայի, Իսրայելը չի կարող աջակցել ցեղասպանությանը։ Իրավական տեսանկյունից դա ցեղասպանություն է, բայց կան քաղաքական հետևանքներ։ Դա վերաբերում է ոչ միայն ԱՄՆ-ին, այլև այլ երկրներին։ Ես ուրախ եմ, որ այստեղ եմ, ուրախ եմ, որ Ներկայացուցիչների պալատի անդամները առաջ քաշեցին այս 55 բանտարկյալներին ազատ արձակելու գաղափարը: Նրանք Ցեղասպանության զոհ կդառնան, եթե շարունակեն այնտեղ մնալ։ Նրանք պետք է անհապաղ ազատ արձակվեն։ Ես պնդում եմ, որ իրերն իրենց անուններով կոչվեն։ Բանտում գտնվող բոլոր այդ մարդիկ պատանդ են։ Պատանդը հարմար բառ է: Ես պնդում եմ, որ Ներկայացուցիչների պալատի անդամները, քաղաքային ներկայացուցիչները խոսեն այդ մասին», — նշել է Օկամպոն։

Նրա խոսքով՝ ժխտումը և նավթի գնումը թույլ են տվել Բաքվին ցեղասպանություն իրականացնել։

«Ես եղել եմ Փարիզում, եղել եմ Եվրախորհրդարանում, և ինձ հետաքրքրում էր, թե մարդիկ ինչ են մտածում այս իրավիճակի մասին։ Կառավարությունում մարդիկ կարծում են, որ նախ պետք է աշխարհաքաղաքական վերլուծություն անել։ Այդ պատճառով ԵՄ-ն Ադրբեջանից էներգակիրներ է գնում։ Այսպիսով, էներգակիրների գնումը դառնում է բավարար արդարացում: Շատ ամոթ է դառնում, երբ նայում ես թվերին։ Ադրբեջանից ԵՄ նավթի ներմուծման ընդհանուր ծավալը կազմում է 2,1 տոկոս, գազի ներմուծումը՝ 2,3 տոկոս: Այսպիսով, նրանց տնտեսական հետաքրքրությունը փոքր է։

Ես հասկանում եմ, որ Իսրայելը փող է աշխատում զենքի վաճառքի վրա, բայց Իսրայելը, որն ինքը ցեղասպանության զոհ է, չպետք է աջակցի Ադրբեջանին։ Ուստի մեզ պետք են Ներկայացուցիչների պալատի անդամներ, քաղաքացիներ, ովքեր մեզ առաջնորդելու են իրենց հետևից», — ասաց Օկամպոն՝ հավելելով, որ այդ մարդիկ բանակներ չունեն, զինվորներ չունեն, բայց նրանք ունեն ճշմարտություն, և դա շատ ավելի լավ է:

«Փարիզում, ԵՄ-ում, Վաշինգտոնում նույն ճշմարտությունն ասող մարդիկ ամբողջ աշխարհում քաղաքացիների պաշտպանության նոր դարաշրջանի սկիզբն են։ Եվ ես հպարտ եմ, որ դրա մի մասն եմ: Ես հայ չեմ, բայց ունեմ հայ ընկերներ, ովքեր իմ կարծիքը հարցրին, և ես ասացի, որ Լեռնային Ղարաբաղի շրջափակումը ցեղասպանության ձևերից մեկն էր։ Քանի որ մարդիկ կարծում են, որ Ցեղասպանությունը միայն այն է, ինչ տեղի է ունեցել 1915 թվականին», — նշել է քաղաքական գործիչը։