Բեմի և հոգու մաեստրո. Տիգրան Լևոնյանի ուղին

Տիգրան Լևոնյանը հայ նշանավոր տենոր, ռեժիսոր և մանկավարժ է, ում կյանքը դարձել է արվեստին և ազգային մշակույթին ծառայելու խորհրդանիշ:

Տիգրան Լևոնի Լևոնյանը ծնվել է 1936 թ-ի դեկտեմբերի 14-ին Բեյրութում՝ հայ ներգաղթյալների ընտանիքում։ Արվեստում նրա ուղին սկսվել է թատերական ինստիտուտից, և տաղանդը նրան ճանաչում է բերել ոչ միայն Հայաստանում, այլև դրա սահմաններից դուրս: Լևոնյանը վոկալ սովորել է լեգենդար Գոհար Գասպարյանի մոտ, ապա վերապատրաստվել միլանյան հայտնի «Լա Սկալա» օպերային թատրոնում։

Որպես օպերայի և բալետի թատրոնի մեներգիչ՝ Լևոնյանը կատարել է բազմաթիվ պարտիաներ՝ ապշեցնելով ունկնդիրներին ձայնի ուժով և հուզական խորությամբ: Նրա տենորն աչքի է ընկել տեմբրի հարստությամբ և արտահայտչականությամբ, ինչը նրան թույլ է տվել դառնալ հայ օպերային բեմի առաջատար կատարողներից մեկը։ Նա փայլել է «Անուշ», «Կարինե», «Արշակ Բ» օպերաներում։

Սակայն Լևոնյանի տաղանդը չէր սահմանափակվում վոկալով։ Նա իրեն դրսևորել է որպես ռեժիսոր՝ ստեղծելով բեմադրություններ, որոնք համատեղում էին ավանդույթի նկատմամբ հարգանքը և նորարարական հայացքը: 1991 թվականին նա գլխավորել է Երևանի օպերայի և բալետի թատրոնը, որտեղ ձգտել է թարմացնել խաղացանկը և ուշադրություն հրավիրել հայ երաժշտական դասականների վրա։ Որպես տնօրեն նրա գործունեությունն ուղղված էր արվեստի միջոցով ազգային ինքնության ամրապնդմանը:

Լևոնյանը ոչ միայն արտիստ էր, այլև Երևանի պետական կոնսերվատորիայի մանկավարժ — պրոֆեսոր։ Նա դաստիարակել է երգիչների նոր սերունդ՝ նրանց փոխանցելով ոչ միայն տեխնիկան, այլև արվեստի բարձր առաքելության ըմբռնումը:

Իր վաստակի համար արժանացել է ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստի կոչման (1984)։ Նրա կյանքն ընդհատվել է 2004 թվականի հունիսի 25-ին Երևանում, սակայն ժառանգությունը շարունակում է ապրել ժողովրդի հիշողության և նրա աշակերտների ստեղծագործության մեջ:

Տիգրան Լևոնյանը օրինակ է այն բանի, թե ինչպես անհատը կարող է կամուրջ դառնալ անցյալի և ապագայի միջև՝ պահպանելով ավանդույթները և միաժամանակ բացելով նոր հորիզոններ: