Դմիտրի Կեսայանց․ Լեգենդար կինոռեժիսորը

18 Հունիսի 2024, 23:47

Հայեր

Alpha News-ը շարունակում է ներկայացնել «Ալֆա պերսոնա» շարքը:

Հունիսի 18-ին հայտնի կինոռեժիսոր և սցենարիստ Դմիտրի Կեսայանցի ծննդյան օրն է:

Նշանավոր կինոռեժիսորը ծնվել է Երևանում՝ Կարսից արտագաղթած ազնվականների ընտանիքում։ Հորական կողմի նախնիները ստիպված էին իրենց իրական Բագրատունիների իսկական ազգանունը փոխել Կեսայանց, որպեսզի խուսափեն բոլշևիկների բռնաճնշումներից։ Սակայն իմացավ ընտանիքի ազնվական արմատների մասին, և երբ Դմիտրին 12 տարեկան էր, ընտանիքն աքսորվեց Սիբիր։ 1949 թվականին Կեսայանցը վերադարձել է Հայաստան։

Դմիտրին շատ ստեղծագործ անձնավորություն էր, ուստի արդեն 1954-ին նա դարձավ թատրոնի դերասան: 50-ականների վերջին Կեսայանցն ընդունվեց Մոսկվայի Գերասիմովի անվան կինեմատոգրաֆիայի համառուսական պետական ինստիտուտ, որից հետո վերադարձավ Երևան և մինչև կյանքի վերջ աշխատեց Հայֆիլմ կինոստուդիայում։ Դասավանդել է նաև Երևանի Խ. Աբովյանի անվան մանկավարժական ինստիտուտում:

Կեսայանցը հաճախ էր ունենում մասնագիտական դժվարություններ, իսկ նրա առաջին իսկ ֆիլմերը բախվեցին խորհրդային սուր գրաքննությանըով։ Սակայն նրան հաջողվել է նկարահանել մի շարք ֆիլմեր, որոնք դասվեցին հայկական կինեմատոգրաֆի դասական գործերի շարքին։

Նրա աշխատանքներից են «Տերն ու ծառան», «Զինվորն ու փիղը», «Ավտոմեքենան տանիքին», «Ձիավորը, որին սպասում են», «Անիծվածները» ֆիլմերը։ Ի դեպ, վերջին նախագիծը դարձավ ամենաշահութաբերը հայ կինոյի ողջ պատմության մեջ։

Լեգենդար կինոռեժիսորն իրենից հետո թողել է հրաշալի ստեղծագործությունների մեծ ժառանգություն։

2013 թվականին կինոռեժիսոր Ալեն Մենուան, ով ժամանակին սովորել է Դ. Կեսայանցի մոտ, նկարահանել է իր ուսուցչին նվիրված «Դմիտրի Կեսայանց» փաստագրական ֆիլմը։