Երգի թատրոնը՝ որպես մշակութային լաբորատորիա. ինչպես Արթուր Գրիգորյանը փոխեց հայկական էստրադան

Արթուր Գրիգորյանը ֆիգուր է, առանց որի հայկական էստրադան 20-րդ դարի վերջում բոլորովին այլ կերպ կձևավորվեր։ Նա կոմպոզիտոր էր, մանկավարժ, պրոդյուսեր, Հայաստանի երգի պետական թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար։ Նա ոչ միայն երաժշտություն էր գրում, այլև ստեղծում էր մշակութային միջավայր, որտեղ աստղեր էին ծնվում։

Գրիգորյանը ծնվել է 1958թ. հուլիսի 31-ին Երևանում: Արդեն 17 տարեկանում սկսել է աշխատել, բայց ոչ թե կարիքից դրդված, այլ գործի հանդեպ սիրուց։ Երաժշտական ուսումնարանն ավարտելուց հետո նա մեկնել է Մոսկվա, որտեղ ընդունվել է Մոսկվայի թատերական արվեստի պետական ինստիտուտի ռեժիսուրայի ֆակուլտետ։ Այնտեղ նրան առաջարկել են մնալ. Իլյա Ռեզնիկն ասել է. «Դու կլինես երկրորդ Ռայմոնդ Պաուլսը»: Բայց Գրիգորյանը վերադարձել է Հայաստան՝ իրենը ստեղծելու համար։

1994թ-ին նա հիմնել է Երգի թատրոնը՝ եզակի հարթակ, որտեղ երիտասարդ կատարողները սովորում էին ոչ միայն վոկալ, այլև բեմական վարք, ոճ, ճաշակ: «Ես նրանց կյանք եմ սովորեցնում, այլ ոչ միայն երգել», — ասում էր նա: Թատրոնի պատերից դուրս են եկել այնպիսի երգիչներ, ինչպիսիք են Շուշան Պետրոսյանը, Նունե Եսայանը, Արամոն, Էմմա Պետրոսյանը, Արսեն Սաֆարյանը, Անդրեն, Վարդուհի Վարդանյանը և շատ ուրիշներ:

Գրիգորյանը չէր հանդուրժում ֆալշը՝ ո՛չ երաժշտության մեջ, ո՛չ կյանքում։ Նա բացահայտ և համարձակ կերպով քննադատում էր էստրադային անճաշակությունը, «ոտքերով երգող երգիչներին», տաղանդը փայլուն իրերի վերածող պրոդյուսերներին։ Նրա դիրքորոշումը սկզբունքային էր։ «Կարելի է 50 տոկոսը տալ հայտնիությանը, բայց մնացած 50 տոկոսը պետք է լինի իսկական արվեստ»,- ասում էր նա։

Նա տասնյակ երգերի, մանկական մյուզիքլների, փառատոների և հեռուստանախագծերի հեղինակ է՝ «Արցախի ձայն»-ից մինչև «Այո», «777» մրցանակաբաշխություններ։ Երաժշտության հանդեպ նրա մոտեցումը նման էր ճարտարապետության՝ ներդաշնակությամբ, կառուցվածքով և իմաստով։

1983-ին նա սկսել է համագործակցել ջազ երգչուհի Տաթևիկ Հովհաննիսյանի հետ, և նրանց երգերը «ուրիշ» էին:

Արթուր Գրիգորյանը կյանքից հեռացել է 2022 թվականի փետրվարի 4-ին։ Նա թողել է ոչ միայն երաժշտություն, այլև դպրոց, ոճ: Եվ, թերևս, ամենակարևորը` նա ապացուցեց, որ հայկական էստրադան կարող է լինել խելացի, գեղեցիկ և իրական: