Գևորգ Դանիլյան. ֆիզիկոս, որը բացահայտեց աշխարհի ասիմետրիան

Գևորգ Վարդգեսի Դանիլյանն ականավոր խորհրդային ֆիզիկոս է։ Ծնվել է 1928 թ. սեպտեմբերի 7-ին Երևանում։ Նրա գիտական կենսագրությունը սկսվում է աշխատանքային երիտասարդության երեկոյան դպրոցից և հասնում մինչև Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիա, Արագած լեռից մինչև Կուրչատովի և Ալիխանովի լաբորատորիաներ, տիեզերական ճառագայթների նկատմամբ պատանեկան հետաքրքրությունից մինչև միջուկային ֆիզիկայի ֆունդամենտալ բացահայտումներ։

Մոսկվա տեղափոխվելուց հետո նա ընդունվել է Մոսկվայի մեխանիկական ինստիտուտ (այժմ՝ ՄԻՖԻ), որտեղ սկսել է մասնագիտանալ ատոմային միջուկի ֆիզիկայի ոլորտում։ Նա դիպլոմային աշխատանքը կատարել է Իգոր Կուրչատովի լաբորատորիայում, ապա ուղարկել է Արտեմ Ալիխանովի ղեկավարությամբ թիվ 3 լաբորատորիա (այժմ՝ Տեսական և փորձարարական ֆիզիկայի ինստիտուտ)։ Հենց այստեղ սկսվել է նրա բազմամյա աշխատանքը նյութի կառուցվածքում թաքնված նուրբ էֆեկտների վրա։

Դանիլյանը առաջիններից էր, որ հայտնաբերեց թեթև միջուկներում հսկայական դիպոլային ռեզոնանսի նուրբ կառուցվածքը։ Այն նախկինում համարվում էր անհասանելի ուղղակի դիտարկման համար։ Բևեռացված ջերմային նեյտրոններով նրա փորձերը թույլ են տվել բացահայտել T-կենտ և P-կենտ կորելյացիաներ միջուկային ռեակցիաներում, ներառյալ ուրանի տրոհումը և անագի կողմից նեյտրոնների կլանումը։ Այս ուսումնասիրությունները ոչ միայն ընդլայնել են բնության ֆունդամենտալ սիմետրիաների ընկալումը, այլև գրանցվել են ԽՍՀՄ-ի բացահայտումների պետական ռեգիստրում։

1980 թ․ նա պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն, իսկ 2000-ին ընտրվել է ՌԳԱ թղթակից անդամ։ Նրա գիտական գործունեությունն օրինակ է այն բանի, թե ինչպես կարող են համառությունը, ճշգրտությունը և ֆիզիկայի նկատմամբ փիլիսոփայական վերաբերմունքը հանգեցնել այնպիսի բացահայտումների, որոնք փոխում են աշխարհի մասին պատկերացումները։ Նա ապացուցեց, որ նույնիսկ միկրոաշխարհում կան սիմետրիայի խախտումներ, և որ բնությունը միշտ չէ, որ հայելային է։

Գիտնական Գևորգ Դանիլյանի կյանքը մի մարդու պատմություն է, ով սովորել է ատոմի լռության մեջ լսել ասիմետրիան։