Հայաստանի իշխանությունները պատրաստակամորեն զիջումների են գնում Բաքվին. Գլեբ Կուզնեցով

Ռուս քաղաքագետ Գլեբ Կուզնեցովը Alpha News-ի ուղիղ եթերում մեկնաբանել է Երևանի և Բաքվի միջև խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման հավանականությունը, ինչը կարող է վատթարացնել Հայաստանի և Իրանի հարաբերությունները, ինչպես նաև իրավիճակը հայ-ռուսական հարաբերություններում:

Փորձագետի կարծիքով՝ հայկական իշխանությունները պատրաստակամորեն զիջումների են գնում Բաքվին, ուստի չի բացառվում, որ խաղաղության պայմանագիրը կարող է ստորագրվել:

«Ես դա գնահատում եմ պարզապես որպես հերթական լուր այն մասին, որ Հայաստանն Ադրբեջանի հետ մոտ է խաղաղության պայմանագրի կնքմանը։ Թե ինչ է կատարվում այնտեղ իրականում, դժվար է ասել, բայց այժմ, հնարավոր է, իսկապես կա խաղաղության պայմանագրի կնքման հնարավորությունների պատուհան։ Ալիևը (Ադրբեջանի նախագահ) վերահաստատել է իր բոլոր իշխանական լիազորություններն՝ ընտրվելով որպես նախագահ և ընտրելով իրեն լիովին վերահսկելի խորհրդարան: Ադրբեջանում 2024-ի նոյեմբերին կանցկացվի ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության համաժողովը (COP29) և այդ պատճառով նրանք ցանկանում են ինչ-որ դրական նոտայով շրջել Հայաստանի հետ հարաբերությունների էջը։ Հայաստանի իշխանությունները նույնպես շահագրգռված են, որ պայմանագիրը վերջապես ստորագրվի։

Բազմիցս ընդգծվում է, որ Հայաստանում Ադրբեջանի նկատմամբ ոչ մի տարածքային պահանջ չի կարող լինել, հայկական իշխանությունները պատրաստակամորեն զիջումների են գնում Բաքվին բոլոր տեսակի մանր հարցերում և չեն բարձրացնում այնպիսի հիմնական հարցեր, ինչպիսիք են ռազմագերիները։ Այնպես որ չի բացառվում, որ հենց հիմա, հաշվի առնելով բոլոր կողմերի գլոբալ շահագրգռվածությունը, այդ պայմանագիրը կարող է ստորագրվել», — ասել է Կուզնեցովը։

Ինչ վերաբերում է Իրանի այն հայտարարությանը, թե Իրանը կողմ է տարածաշրջանում տրանսպորտային հաղորդակցությունների ապաշրջափակմանը, սակայն դեմ է միջազգային սահմանների ցանկացած փոփոխությանը, քաղաքագետը նշել է, որ Հայաստանի և Արևմուտքի միջև չակերտավոր սիրավեպը կարող է վատթարացնել Հայաստանի հարաբերությունները Իրանի հետ:

«Իրանն այդպես է արտահայտվել հայ-ադրբեջանական վերաբերյալ ոչ մեկ անգամ, ոչ երկու, ոչ տասը և նույնիսկ ոչ հարյուր անգամ։ Իրանը հիշեցնում է, որ չլինելով Հայաստանի տարածքային ամբողջականության լիարժեք միջազգային երաշխավոր, այդուհանդերձ կարծում է, որ այդ տարածքային ամբողջականությունը պետք է պահպանվի։ Ընդ որում, ես մտավախություն եմ հայտնում, որ Հայաստանի և Արևմուտքի միջև չակերտավոր սկսվող այս սիրավեպը կարող է վանել և ինչ-որ կերպ վատթարացնել Հայաստանի հարաբերություններն Իրանի հետ, որովհետեւ Իրանի հանդեպ արևմտյան երկրների ատելությունը հայտնի է, և ակնհայտ է, որ ԱՄՆ-ի, ԵՄ-ի հետ հարաբերությունների ցանկացած բարելավում անխուսափելիորեն պայմանավորված կլինի հակաիրանական հռետորաբանությամբ և հակաիրանական քայլերով», — նշել է Կուզնեցովը։

Խոսելով Բաքվի կողմից շարունակվող ապատեղեկատվության մասին, թե իբր Հայաստանի զինված ուժերը կրակ են բացում ադրբեջանական դիրքերի ուղղությամբ, փորձագետն ասել է, որ դա ադրբեջանական քարոզչության ավանդական գործիք է:

«Սա ադրբեջանական քարոզչության ավանդական գործիք է՝ իր հետագա ագրեսիվ գործողությունները բացատրելու համար։ Բայց նորից եմ կարծում, որ այս տարին հանգիստ կանցնի, որովհետև Ադրբեջանում պետք է անցնի COP29-ը, և նրանք ունեն իրենց բնապահպանական միջոցառումը գեղեցիկ անցկացնելու գերխնդիր, որտեղ պետք է Ադրբեջանը ցուցադրվի որպես ցուցափեղկ: Ուստի դժվար թե Ալիևը ցանկանա փչացնել այդ միջոցառումը մարտական գործողություններով։ Այլ բան է, որ հայերին լարվածության մեջ պահելն Ալիևի սիրելի քաղաքականությունն է, և շատ, ցավոք, ավանդական այս տարածաշրջանի համար», — ասել է Կուզնեցովը։

Քաղաքագետի խոսքով՝ Փաշինյանը փորձում է բազմավեկտոր քաղաքականություն վարել, բայց կարևոր է այս պատմության մեջ չխաղալ:

«Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերությունները վերջին տարիներին լավագույն ժամանակները չեն ապրում, բայց ինձ թվում է, որ դրանք այս ոչ լավագույն ժամանակներում կայունացել են։ Այսինքն՝ ինչ-որ կտրուկ քայլեր ո՛չ մի կողմից, ո՛չ մյուս կողմից չկան։ Փաշինյանը փորձում է բազմավեկտոր քաղաքականություն վարել, միանգամից շատ խաղատախտակների վրա խաղալ, դուր է գալիս միաժամանակ և՛ Բրյուսելին, և՛ Վաշինգտոնին, և՛ Մոսկվային, և՛ Թեհրանին, և ընդհանրապես բոլորին։ Սա բավական տրամաբանական և հասկանալի միջազգային հարաբերությունների ռազմավարություն է նման ծանր աշխարհաքաղաքական իրավիճակում գտնվող երկրի համար»,- եզրափակել է Կուզնեցովը։