Հայեր, առաջնորդե՛ք աշխարհը դեպի իրապես խաղաղ COP 29-ը. Լուիս Մորենո Օկամպո
23 Հուլիսի 2024, 11:30
Դուք՝ 1915 թվականի ցեղասպանության մոխիրներից վերածնվածներդ, մարդկային աննահանջ և համառ ոգու վկայությունն եք: Այսօր դուք ունեք եզակի զորություն պաշտպանելու արդարությունն ու ճշմարտությունը համաշխարհային հարթակներում: Այս մասին իր հոդվածում գրել է Միջազգային քրեական դատարանի առաջին դատախազ Լուիս Մորենո Օկամպոն:
Նա, մասնավորապես, նշել է. «Դուք կարող եք բացահայտել նախագահ Իլհամ Ալիևի բոլոր չարաշահումները, ով թիրախավորել է իր քաղաքացիներին Ադրբեջանում և վայրագություններ է իրականացրել հայերի դեմ Լեռնային Ղարաբաղում/Արցախում՝ այս ամենը միաժամանակ կեղծավորաբար դիրքավորելով իր երկիրը որպես առաջատար կլիմայական գլոբալ խոսակցության մեջ:
Կլիմայի փոփոխության հարցերով ՄԱԿ-ի Կողմերի 29-րդ համաժողովը (COP29), որը կկայանա այս նոյեմբերին Ադրբեջանում, անզուգական հնարավորություն է տալիս լույս սփռելու այս ծանր անարդարությունների վրա: Չնայած Ադրբեջանի կողմից միջոցառումը «Խաղաղության ոստիկան» որակելուն, հայերը կբացահայտեն Ալիևի ռեժիմի և նրա գործողությունների մասին ճշմարտությունը։
Դուք, ցրված ամբողջ աշխարհով մեկ, եզակի դիրք ունեք պաշտպանելու ոչ միայն ձեր սեփական ժողովրդին և ձեր հողը, այլև արդարության և բնապահպանական ամբողջականության ավելի լայն շահերը: Ձեր նախնիները սովորեցրել են ձեզ ճկունություն. «մենք կորցնում ենք այն օրը, երբ դադարում ենք պայքարել»: Դուք կարող եք գլխավորել գլոբալ շարժումը և ներգրավել այլ շահագրգիռ համայնքներին՝ անդրադառնալով մեր ժամանակի երկու ամենահրատապ խնդիրներին՝ կլիմայի փոփոխությունը և ցեղասպանությունը:
Ինձ համար կլիմայի փոփոխության և ցեղասպանության միջև կապը խիստ է և անհերքելի: Երկուսն էլ կառավարվում են միջազգային կոնվենցիաներով, որոնք, ցավոք, անբավարար են կիրառվել: 1992-ին Կլիմայի փոփոխության մասին ՄԱԿ-ի շրջանակային կոնվենցիայի և 1948-ին Ցեղասպանության մասին կոնվենցիայի ընդունումից հետո աշխարհը ականատես է եղել գլոբալ ջերմաստիճանի բարձրացման և ցեղասպանության մշտական սպառնալիքների: Միայն 2023 թվականին Ցեղասպանության կանխարգելման հարցերով ՄԱԿ-ի հատուկ խորհրդականը վեց դեպքերում, այդ թվում՝ Լեռնային Ղարաբաղում, բացահայտեց շարունակվող ռիսկերը։
ՄԱԿ-ի Կլիմայի կոնվենցիան նպատակ ունի զսպել ջերմոցային գազերի արտանետումները, որոնք հիմնականում պայմանավորված են հանածո վառելիքով: Քանի որ այս արտանետումների ավելի քան 75%-ը կապված է հանածո էներգիայի հետ, արդյունաբերության ազդեցությունը կլիմայի քաղաքականության վրա խիստ մտահոգիչ է: Ադրբեջանը, որտեղ հանածո էներգիան կազմում է իր արտահանման եկամուտների մոտ 90%-ը, ներկայացնում է այս հակամարտությունը, երբ պատրաստվում է ընդունել COP29-ը: Այս համադրումը ընդգծում է ձեր առաքելության հրատապությունն ու արդիականությունը:
2023 թվականին Լեռնային Ղարաբաղում/Արցախում հայերի նկատմամբ Ադրբեջանի կողմից իրականացված ցեղասպանությունը շարունակական սպառնալիքի օրինակ է։ Սովի, ռմբակոծությունների և վախ սերմանելու միջոցով Ադրբեջանը ցեղասպանական արշավ է իրականացրել։ Նախագահ Ալիևի սահմռկեցուցիչ հայտարարությունը. «Եթե էթնիկ հայերն իրենց կամքով չլքեն մեր հողերը, մենք նրանց շների պես կքշենք, և մենք դա անում ենք», արտացոլում է այս դաժան իրականությունը։ Բաքվի բանտերում 23 Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչների շարունակական բանտարկությունը խիստ նախազգուշացում է նրանց համար, ովքեր կարող են փորձել վերադառնալ:
COP29-ի ժամանակ զինադադարի մասին Ադրբեջանի առաջարկը դատարկ խոսք է, քանի դեռ հայ պատանդներն ու այլ քաղբանտարկյալները անվերապահորեն ազատ չեն արձակվել։ ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի 2023 թվականի Մարդու իրավունքների զեկույցում Ադրբեջանի վերաբերյալ նշվում է, որ կան «կամայական կալանավորումներ և լուրջ խնդիրներ դատական համակարգի անկախության հետ կապված», ինչը հայ պատանդների անվերապահ վերադարձն ու քաղբանտարկյալների ազատ արձակումը դարձնում է արդարադատության միակ կենսունակ ճանապարհը։
Բավական չէ պարզապես քննարկել միջազգային իրավունքի սկզբունքները. դրանք պետք է ակտիվորեն կիրառվեն։ Հայ համայնքի ղեկավարները և քաղաքացիական ակտիվիստները պետք է համախմբեն աշխարհի քաղաքացիներին՝ լրագրողներից մինչև կլիմայի ակտիվիստներ, սկզբունքները կյանքի կոչելու համար: Օգտագործելով ժամանակակից տեխնոլոգիաները՝ որոնցով դուք կարող եք ուժեղացնել ձեր ձայնը և ապահովել Կլիմայի փոփոխության և ցեղասպանության մասին կոնվենցիաների պահպանումը:
Ես պաշտպանում եմ քաղաքացիական շարժման գաղափարը, որը հակասում է կեղծավորությանը և պահանջում իսկապես խաղաղ COP29: Մեր առաջին քայլն է համախմբել համաշխարհային հայ համայնքը և սկսել մեդիա արշավ՝ օգտագործելով #COP29 և #StopGreenwashGenocide հեշթեգերը, և դուք կարող եք ավելացնել #FreeArmenianHostages կամ #FreePoliticalPrisoners: Այս հեշթեգների օգտագործմամբ սոցիալական մեդիայի ամենօրյա գրառումները թափ կհաղորդեն, կներգրավեն այլ համայնքներ և կգրավեն հիմնական լրատվամիջոցների ուշադրությունը: Այս համակարգված ջանքերը կստիպեն COP29-ին մասնակցող լրագրողներին, պատվիրակներին և հասարակական կազմակերպություններին պատասխաններ փնտրել Ադրբեջանից իր հայ պատանդների և քաղբանտարկյալների վերաբերյալ: Նպատակը պարզ է. COP29, որն իսկապես հանդես է գալիս խաղաղության օգտին, որը նշանավորվում է Բաքվից հայ պատանդների և քաղբանտարկյալների ազատ արձակմամբ:
Պատրաստվեք, հայ համայնքներ, հուլիսի 23-ին կմեկնարկի իսկապես խաղաղ COP29-ը։ Դուք ունեք հանձնառություն, հասանելիություն և վճռականություն՝ ղեկավարելու այս փոխակերպիչ շարժումը: Համախմբելով համաշխարհային համայնքները՝ դուք կարող եք երաշխավորել, որ COP29-ն անդրադառնում է ոչ միայն կլիմայի փոփոխությանը, այլև պաշտպանում է մարդու իրավունքները և արդարությունը: Հայեր, ժամանակն է ղեկավարել մեղադրանքը. Տեղադրեք, մեկնաբանեք և օգտագործեք ձեր ձայնը: Ես և շատ ուրիշներ կհետևենք ձեզ»:
Հիմա եթերում
