Ինչո՞ւ եմ «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին լուրերը ստանում ոչ թե հայկական մամուլից, այլ թուրքական մամուլից․ Ռոբերտ Ուստյան
23 Նոյեմբերի 2024, 12:16
Քաղաքագետ Ռոբերտ Ուստյանը Alpha News-ի ուղիղ եթերում նշել է, որ թյուրքական պետությունների հայեցակարգը կարդալիս «Զանգեզուրի միջանցքը» տեղավորվում է այսպես կոչված «Միջին միջանցքի» մեջ, որը պետք է դառնա Չինաստանից բեռների տեղափոխման երթուղի:
«2021 թվականին ընդունվել է մինչև 2040 թվականը թյուրքական աշխարհի զարգացման հայեցակարգը։ Թյուրքական պետությունների կազմակերպությունը թուրքական արտաքին քաղաքականության ազդեցիկ գործիքներից մեկն է, և ինձ համար շատ հասկանալի են արտահայտությունները, որովհետև թյուրքական պետությունների հայեցակարգն ընթերցելիս «Զանգեզուրի միջանցքի» նախագիծը տեղավորվում է, այսպես կոչված, «Միջին միջանցքի» մեջ, որը պետք է դառնա Չինաստանից բեռների տեղափոխման երթուղի։ Այսինքն՝ սա Չինաստանից դեպի եվրոպական երկրներ հնագույն Մետաքսի ճանապարհն է՝ շրջանցելով Ռուսաստանը։ Իսկ դուք գիտեք, որ Ուրսուլա ֆոն դեր Լայենը և շատ այլ պաշտոնյաներ ամենաբարձր մակարդակով աջակցում են «Զանգեզուրի միջանցքի» այս նախագծին, ինչը կարևոր ասպեկտ է։ Ուստի եկեք դրան նայենք ոչ միայն որպես Թուրքիայի փող աշխատելու ինչ-որ փորձ, այլ որպես հայեցակարգ, որտեղ նա դոմինանտ է։
Նոյեմբերի սկզբին Բիշքեկում ավարտվեց թյուրքական պետությունների կազմակերպության համաժողովը, որտեղ ընդունվեց այսպես կոչված «Միջին միջանցքի» ակտիվացման գաղափարը և փորձ արվեց ստեղծել ԱՄՀ-ի անալոգ, այսինքն՝ թյուրքական ներդրումային հիմնադրամ, որը հովանավորելու է նախագծերն այս տարածաշրջանում և թյուրքական պետություններում: Թուրքիայի համար սա պարզապես իրեն և թյուրքական աշխարհին կապող ճանապարհ չէ, ոչ, դա այս տարածաշրջանում գերակայության հայեցակարգ է՝ գլոբալ հյուսիսի դիրքերի ամրապնդման միջոցով։ Սա արևմտյան երկրների և արևմտյան կորպորացիաների ժամանումն է այստեղ, և, իհարկե, Ռուսաստանի առավելագույն դուրս մղումն այս տարածաշրջանից։ Որովհետև նրանք խնդիրը տեսնում են այստեղ ռուսական շահերի գոյության մեջ և իրենց աշխարհաքաղաքական ու տնտեսական շահերից ելնելով ուզում են, որ Ռուսաստանը դուրս մնա տարածաշրջանից։ Ուստի Հայաստանը պետք է շատ ուշադիր կշռադատի իր դերը թյուրքական աշխարհի ամբողջ հայեցակարգում», — նշել է փորձագետը։
Ըստ քաղաքագետի՝ Թրամփի վարչակազմի գալուց հետո պետք է հասկանալ, թե ինչ կանոններով է այս աշխարհը մտնելու նոր դարաշրջան:
«Ես շատ թերահավատորեն եմ նայում այս, այսպես կոչված, Տրանսկասպյան միջազգային տրանսպորտային երթուղուն, քանի որ կարծում եմ՝ քանի դեռ չի կտրվել այդ «գորդյան հանգույցը» գլոբալ դիմակայության մեջ և չի լուծվել Արևմուտքի և Ռուսաստանի կամ գլոբալ հարավի միջև ներկայիս աշխարհաքաղաքական իրավիճակը, սկզբունքորեն ոչ մի միջանցք չի կարող լինել։ Թրամփի վարչակազմի գալուց հետո մենք պետք է հասկանանք, թե ինչ կանոններով է այս աշխարհը մտնելու նոր դարաշրջան: Եթե մենք չստանանք այդ հարցի պատասխանը, ապա լոգիստիկան, միջանցքները և այլն դառնում են շատ սուբյեկտիվ», — ընդգծել է Ուստյանը։