Միխայիլ Պիոտրովսկի․ Էրմիտաժի, մշակույթի և դիվանագիտության պահապանը

Միխայիլ Բորիսի Պիոտրովսկին դարձել է ռուսական գիտության և թանգարանային գործի խորհրդանիշ։ 1944 թվականի դեկտեմբերի 9-ին Երևանում ծնված Միխայիլը մեծացել է այնպիսի ընտանիքում, որտեղ գիտական ավանդույթը կյանքի անբաժանելի մասն էր․ նրա հայրը՝ Բորիս Պիոտրովսկին, նշանավոր հնագետ էր և Էրմիտաժի տնօրենը։ Ահա հենց այդ ժառանգականությունը որոշեց Միխայիլի ճակատագիրը՝ դարձնելով նրան ոչ միայն մշակութային ժառանգության պահապան, այլև թանգարանի՝ որպես մտավոր կենտրոնի նոր հայեցակարգի ստեղծող։

Պիոտրովսկին ավարտել է Լենինգրադի համալսարանը, որտեղ ուսումնասիրել է արաբերեն և Մերձավոր Արևելքի պատմություն։ Նրա գիտական հետաքրքրությունները ներառում էին Հին և միջնադարյան Մերձավոր Արևելքի պատմությունը, իսլամական մշակույթը, Եմենի պատմությունը։ 1985 թվականին նա պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն՝ դառնալով երկրի առաջատար արևելագետներից մեկը։ Նրա աշխատությունները իսլամագիտության և արաբական աշխարհի պատմության վերաբերյալ մինչ այժմ համարվում են հիմնարար։

1992 թվականից Միխայիլ Պիոտրովսկին ղեկավարում է պետական Էրմիտաժը։ Նրա առաջնորդությամբ թանգարանը վերածվել է ժամանակակից՝ համաշխարհային մակարդակի մշակութային հաստատության։ Նա կարողացել է միավորել ավանդույթն ու նորարարությունը․ պահպանել եզակի հավաքածուները, միևնույն ժամանակ բացել Էրմիտաժը նոր տեխնոլոգիաների, միջազգային նախագծերի և լայն հանրության համար։ Պիոտրովսկին ակտիվորեն զարգացնում էր «Էրմիտաժը՝ որպես համալսարան» գաղափարը, ըստ որի, թանգարանը դառնում է կրթության, մշակույթների երկխոսության և գիտական հետազոտությունների տարածք։

Հետաքրքիր փաստերը նրա կերպարը դարձնում են ավելի բազմաշերտ։ Նա մասնակցել է հնագիտական պեղումների Եմենում, որտեղ ուսումնասիրել է հին հուշարձաններ և տարածաշրջանի մշակույթը։ Ավելի քան 200 գիտական աշխատությունների հեղինակ Պիոտրովսկին համարվում է արաբական ձեռագրերի առաջատար մասնագետներից մեկը։ Նրա որդին՝ Բորիսը, շարունակում է ընտանեկան ավանդույթը՝ զբաղեցնելով Սանկտ Պետերբուրգի փոխնահանգապետի պաշտոնը։ Միխայիլ Պիոտրովսկին բազմիցս ընդգծել է, որ թանգարանն ազգերի միջև կամուրջ է, իսկ արվեստը կարող է հաղթահարել քաղաքական արգելքները։

Առանձնահատուկ տեղ է զբաղեցնում նրա գործունեության մեջ մշակութային դիվանագիտությունը։ Նրա ջանքերով Էրմիտաժը դարձել է միջազգային ցուցադրությունների, աշխարհի խոշորագույն թանգարանների հետ համագործակցության և համաշխարհային հարթակում Ռուսաստանի մշակութային ներկայության խորհրդանիշ։ Պիոտրովսկին հայտնի է որպես սկզբունքային մարդ․ նա բացահայտ հայտարարել է, որ թանգարանը չպետք է դառնա քաղաքական կոնյուկտուրայի պատանդ, իսկ նրա առաքելությունը հավերժական արժեքների պահպանումն ու փոխանցումն է։