Ըմբշամարտի վագրը Աստրախանից` Սուրեն Նալբանդյան. «Հարազատս հյուսիսից»

«Հարազատս հյուսիսից» նախագծի հերթական թողարկմանը Alpha News-ը ներկայացնում է հարցազրույց Աստրախանի հայ համայնքի հայտնի ներկայացուցիչներից մեկի՝ 1976 թվականի օլիմպիական չեմպիոն Սուրեն Նալբանդյանի հետ։

Սուրեն Նալբանդյանը, ով հայտնի է որպես «Աստրախանի ըմբշամարտի վագր», պատմում է իր մանկության մասին: Նա մեծացել է մանկատանը և որդեգրվել ռուս-հայկական ընտանիքի կողմից։ 1963 թվականին մայրը նրան բերել է Աստրախան, իսկ հայրը նրանց միացել է բնակարան ստանալուց հետո։

Վերհիշելով Հայաստանում իր անհոգ մանկությունը՝ Սուրենը պատմում է, որ սպորտով սկսել է զբաղվել դպրոցում կռվի մեջ ընկնելուց հետո: Երբ նրանք ապրում էին սովխոզում, տղամարդիկ հաճախ խորհուրդ էին տալիս զբաղվել ըմբշամարտով։ Սակայն մի քանի ամիս մարզվելուց հետո նրան հանել են մարզումներից։

Սուրենը 7-րդ դասարանում վերսկսել է ըմբշամարտի պարապմունքները, սակայն երեք տարի անց կրկին հիասթափվել է ու հեռացել սպորտից: Նրա մարզիչն իր լուսանկարը մակագրել է հետևյալ բառերով. «ԽՍՀՄ, աշխարհի և Օլիմպիական խաղերի չեմպիոն»: Մարզական գրականությամբ տարվելով՝ Նալբանդյանը մշակել է մարզումների սեփական ծրագիրը և նույնիսկ թողել դպրոցը, որպեսզի ամբողջովին նվիրվի ըմբշամարտին։

15 տարեկանում նա ընդգրկվել է ԽՍՀՄ ազգային հավաքականում և վեց ամիս անց դարձել ԽՍՀՄ մեծահասակների չեմպիոն։ Ստանալով «Աստրախանի վագր» մականունը՝ նա գոտեմարտել է հավաքականի գլխավոր մրցակցի հետ, որը խուսափում էր նրա հետ մրցել։

Օլիմպիական խաղերին մասնակցելու համար Սուրենը ստիպված է եղել փոխել քաշային կարգն ու մեկուկես ամիս անց հանդես գալ Եվրոպայի առաջնությունում: Չնայած կասկածներին, մարզիչը պնդել է նիհարել։ Արդյունքում՝ Նալբանդյանը զբաղեցրել է երրորդ տեղը և դուրս մնացել օլիմպիական արտոնագրի համար պայքարից:

Այնուամենայնիվ, ճակատագիրը թույլ տվեց նրան մասնակցել 1976 թվականի Օլիմպիական խաղերին մինչև 68 կգ քաշային կարգում։ Օլիմպիադայից առաջ նրանց ընդունել է Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցության Կենտկոմը, իսկ մարզիչը Սուրենից վերցրել է մոր նվիրած խաչը, ինչը նա վատ նշան է համարել։ Չնայած դրան՝ Նալբանդյանը հիշում է Ռուսոյի հետ դրամատիկ պայքարը։

Եզրափակչում նա գոտեմարտել է գերմանացու հետ՝ հետևելով մրցակցին միավորներ չտալու մարզչի հրահանգին։ 20 տարեկանում Սուրենը դարձել է օլիմպիական չեմպիոն, և նրա ծնողները ականատես են եղել նրա հաղթանակին։

Այժմ նա երազում է մարզիչ դառնալ և մարզել այնպիսի երեխաներ, որոնք կկրկնեն իր հաջողությունները։

Տարոն Կոխլիկյանի հեղինակային շարքը պատմում է Ռուսաստանում բնակվող մեր հայրենակիցների մասին։ Բացառիկ նախագծում ներկայացնում ենք հայերի կենցաղն ու առօրյան, ինչպես է ապրում հայ համայնքը, ինչպես են պահպանում հայի ինքնությունը, հայկական ավանդույթներն ընտանիքում և այլն։