Եկամուտներն անհամաչափ են բաշխվում
05 Օգոստոսի 2025, 18:00
Բնակչության իրական եկամուտներին առնչվող տվյալները հերթական ցուցիչներից է՝ հասկանալու, թե ինչպիսին է երկրի տնտեսությունն ու տնտեսական աճը՝ ներառականության համատեքստում: Այլ կերպ ասած՝ բնակչության քանի՞ տոկոսն ու որքանո՞վ է իրապես օգտվում տնտեսության շարժից:
Եվ այսպես՝ այս տարվա մայիսին Հայաստանում աշխատողների թիվ կազմել է 790 328: Նույն ժամանակահատվածում միջին ամսական աշխատավարձը կազմել է 294 009 դրամ: Միջին աշխատավարձի անընդհատ աճի մասին հաճախ ենք լսում, որը քարոզչական տիրույթում կարող է թողնել տպավորություն, որ բնակչության եկամուտներն աճում են, հետևապես՝ նաև ճիշտ են բոլոր այն գնահատականները, թե մենք ավելի լավ ենք ապրում: Բայց եկեք միասին հասկանանք՝ իրականում աշխատող բնակչության քանի՞ տոկոսն ի՞նչ եկամուտ ունի:
Ըստ գործունեության տեսակների՝ աշխատողների թվաքանակի և միջին աշխատավարձի վիճակագրությունն իրականությանը մոտ պատկեր է ցուցադրում, շատ ավելի մոտ, քան վերոնշյալ քարոզչությունն է: Աշխատողների ամենամեծ մասնաբաժինը առևտրի, կրթության և մշակող արդյունաբերության ճյուղերում են: Զբաղվածների միջին ամսական աշխատավարձերը կազմել են մոտավորապես 212 հազար, 165 հազար և 233 հազարական դրամ: Այս մարդկանց թիվն ընդհանուրի մեջ կազմում է 45 տոկոս:
Եթե գանք հակառակ սկզբունքից, փորձելով հասկանալ, թե որ ոլորտների աշխատողներն են ամենաբարձր միջին ամսական աշխատավարձ ստանում, ապա կտեսնենք, որ խոսքը տեղեկատվական տեխնոլոգիաների, ֆինանսական և ապահովագրական գործունեության և հանքարդյունաբերության ոլորտում զբաղվածներինն է: Նորից կրկնենք՝ խոսքը միջին աշխատավարձին է վերաբերում: Եվ, ըստ պաշտոնական տեղեկատվության, ՏՏ և ֆինանսական և ապահովագրական գործունեության ոլորտում զբաղվածների աշխատավարձերը կազմում են մոտ 1 մլն դրամ, իսկ հանքարդյունաբերության ոլորտում՝ շուրջ 530 000 դրամ: Բայց այդ ոլորտի աշխատողների թվաքականը միասին կազմում է ընդանուրի 9,5 տոկոսը:
Ստացվում է, որ Հայաստանում մայիսի դրությամբ շուրջ 790 000 աշխատողների մոտ 45 տոկոսը ստանում է 200 դրամին մոտ միջին ամսական աշխատավարձ, և անգամ 10 տոկոսը չի գերազանցում աշխատողների՝ բարձր աշխատավարձերի ցուցանիշներով: Սա եկամուտների անհամաչափ բաշխվածության մասին է, ինչն իր հերթին տնտեսական աճի ոչ ներառականությունն է վկայում:
Եվ իհարկե, այս պատկերն ուղիղ առնչություն ունի բնակչության կենսամակարդի հետ, և ամենաիրական պաստախանն է ավելի լավ ապրելու մասին տարվող քարոզչության: