ԵՄ, թե՞ ԵԱՏՄ. ընտրություն ոչ թե ճաշակի, այլ՝ կարողությունների
28 Մարտի 2025, 19:20
Օրակարգային դարձած քննարկումը՝ դեպի ԵՄ, թե՞ ԵԱՏՄ-ում, օրինակելի գնահատման պարագայում ոչ թե նախասիրությունների կամ երազանքի, այլ՝ «հողի վրա» կարողությունների դիտարկման տիրույթում պետք է լինի: ԵՄ-ին անդամակցության համար պահանջվող չափորոշիչները (անգամ միայն տնտեսականները դիտարկելիս) շատ են, բարդ ու բազմազան:
Խնդիրը նրանում չէ, որ այդ չափորոշիչներին չպետք է ձգտել հասնել, այլ պարզ իրողության մեջ դա կարող է ընդհուպ տասնամյակներ պահանջել: Իսկ այդ ընթացքում խելամիտ չէ փակել այն հնարավորությունների խողովակը, որը փաստացի տալիս է ԵԱՏՄ-ն:
«Եվրամիությանը Հայաստանի անդամակցության գործընթաց սկսելու մասին» օրենքի նախագծի ընդունումով՝ ՀՀ-ն ԵԱՏՄ գործընկերների մոտ առաջացնում է հեռացողի ընկալում: Հասկանալի է՝ այդ դեպքում այն բոլոր հնարավորությունները, որոնք ունի ՀՀ-ն ԵԱՏՄ-ից, կսահմանափակվեն: Այսօր փաստացի, ՀՀ տնտեսությունն ու աճը առավելապես հենց ԵԱՏՄ-ից եկող հնարավորությունների վրա է խարսխված: Չունենալով դրանք, կամ ունենալով սահմանափակ, մենք կորցնում ենք մեր տնտեսական ներուժն ու կարողությունները՝ դրանով իսկ է՛լ ավելի կրճատելով եվրոպական շուկայի չափորոշիչներին հասնելու մեր հնարավորությունները:
Իսկ փաստերի մասով, անդադառնանք բազմաթիվ բաղադրիչներից մեկին՝ ՀՀ արտաքին ատևտրաշրջանառությանը:
Մասնավորապես՝ այս տարվա հունվար- փետրվարին բավական մեծ անկում է ապրել: Թողնենք դրա պատճառները և ֆիքսենք այն, որ առևտրում ամենամեծ մասնաբաժինը հենց ԵԱՏՄ-ի (առավելապես ՌԴ-ի) հետ ունեցած առևտրին է բաժին ընկնում: Օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ պատճառներից ելնելով՝ դեպի Հայաստան մտնող արտարժույթի զգալի մասը հենց արտաքին առևտրի միջոցով է, հետևաբար, այս ուղղության հետ խնդիր ունենալու դեպքում մենք էականորեն կկորցնենք արտարժութային մուտքերը: Իհարկե, հարցն ունի նաև սոցիալական բաղադրիչ՝ ի դեմս ոլորտում զբաղվածների:
Սա փաստ է և կրկնենք, թե ինչ է այսօր տալիս ՀՀ-ին ԵԱՏՄ-ն, և հատկապես ինչ կկորցնենք դրանից հրաժարվելու դեպքում։
Հիմա եթերում
