«Հարազատս հյուսիսից». Դոնի Ռոստով

«Հարազատս հյուսիսից» նախագծի հերթական համարում Alpha News-ը ներկայացնում է Ռուսաստանում հայերի հիմնադրած առաջին քաղաքներից Դոնի Ռոստովը և տեղի հայերի կյանքը:

Հայերն այնտեղ թվով երրրորդ մեծ ազգն են, և քաղաքը համարվում է հայկական ակցենտով ռուսական քաղաք: Դոնի Ռոստովի հիմքերում հայկական Նախիջևանն է: Դոնի ափեր մեր հայրենակիցները հասել են 18-րդ դարում Ղրիմից Եկատերինա 2-րդ կայսրուհու հրամանով: Այստեղ տափաստաններ են եղել, և մեր հայրենակիցները զրոյից սկսել են քաղաք հիմնադրել: Սկզբում այն անվանել են Նախիջևան, հետո՝ Նոր Նախիջևան: Տուն, թատրոն, դպրոց կառուցելու հետ միասին քաղաքում բարձրացել են նաև մեր հավատքի խորհրդանիշները՝ եկեղեցիները: Նոր Նախիջևան քաղաքից բացի դոնահայերը հիմնել են հայկական գյուղեր և ամեն գյուղում պարտադիր կառուցել մեկ-երկու եկեղեցի: Դոնի հայերի մեծ մասը Անիից են, թուրքական սրից փախել են Ղրիմ, ապա տեղափոխվել այստեղ:

Դոնի Ռոստովի առաջին քարե շինություններից է հայկական Սուրբ Խաչ եկեղեցին: Այն 18-րդ դարի կառույց է։ Սա առաջին հայկական եկեղեցին է, որը կառուցել են մեր հայրենակիցները Ղրիմից այստեղ տեղափոխվելուց հետո: Բոլշևիկների իշխանության գալուց հետո այս հրաշակերտ տաճարը նույնպես եղել է պայթեցման սպառնալիքի տակ, սակայն բազմաթիվ կողմերից խնդրագրեր, հորդորներ են ուղարկել իշխանությանը՝ պահպանել գոնե այս տաճարը: Եկեղեցին 1960-ականերից հետո վերակառուցվել է, իսկ 2000թ-ից վերսկսվել են պատարագները:

Դոնի Ռոստովի երկրորդ հայկական եկեղեցին Սուրբ Հարությունն է: Այն կառուցվել է ճիշտ այն վայրում, որտեղ եղել է Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ Մայր տաճարը: Սուրբ Հարությունը Դոնի Ռոստովի 41.000-ից ավելի հայ բնակչության զորավոր հավատի խորհրդանիշն է:

Նախիջևանի շուկան հին հայկական քաղաքի գլխավոր հասցեներից մեկն է եղել: Այստեղ վաճառել են ամեն ինչ:

Դոնի Ռոստովում ավելի քան 20 հաստատություն կա, որտեղ կարելի է հայերեն սովորել: Քաղաքի գրադարաններում կան հայկական լսարաններ, իսկ միջնակարգ դպրոցներում հայկական դասարաններ:

«Ուզում եմ՝ երեխաներն այս լեզուն համարեն իրենց մայրենի լեզուն, այլ ոչ թե իսպաներենի կամ անգլերենի նման օտար լեզու: Նրանք ապրում են մի երկրում, որն իրենց ծնել ու սնել է, ու պետք է հարգեն, բայց նրանց ոչ մեկը չի արգելել հայ լինել ու սիրել հայրենիքը»,- Alpha News-ի հետ զրույցում ասում է No22 ռուսական միջնակարգ դպրոցի հայոց լեզվի խմբակի ուսուցչուհի Լուսինե Պետանյանը:

Դոնի Ռոստովում գործում է նաև «Զվարթնոց» պարային անսամբլը, որտեղ սովորում են միայն հայկական ազգային պարեր: Խմբում հայերից բացի կան նաև ռուսներ և վրացիներ: Անսամբլը հաճախ մասնակցում է մրցույթների, որտեղ ներկայացնում է հայկական մշակույթը ողջ Ռուսաստանում:

Մանրամասները՝ տեսանյութում: