Իրանը Հայաստանի հետ հարաբերությունների խորացման նպատակ ունի

Հայ-իրանական փոխհարաբերությունները զարգացման բավական ակտիվ փուլում են, առնվազն՝ Իրանի կողմից անընդհատ հնչող հայտարարությունների, այս կամ այն ոլորտում համագործակցության պատրաստակամության, տարբեր նախաձեռնությունների տեսքով: Որքանո՞վ են հայկական իշխանությունների կողմից պատասխան գործողությունները պատշաճ մակարդակի, խելամիտ արագության մեջ, կարելի է չափել մի քանի հանգամանքով և առաջին հերթին, հայ-իրանական համատեղ նախագծերի՝ կյանքի կոչվելու «արագությամբ»:

Նախ ընթացող բավական խիտ զրագացումների մասին՝ հակիրճ:

Երևանում սեպտեմբերի 30-ից հոկտեմբերի 1-ն անցկացվեցին Եվրասիական տնտեսական համաժողովի և Եվրասիական միջկառավարաման խորհրդի նիստերը, որոնց օրակարգում էր ինչպես Իրան-ԵԱՏՄ համագործակցության ընդլայնման, այնպես էլ ՀՀ-Իրան 3-րդ էլեկտրահաղորդման նախագծի կարևորման հարցերը: Եթե առաջինի դեպքում մեզ համար, առաջին հերթին, խնդիրը կարևորվում է ՀՀ-Իրան առևտրաշրջանառության խորացման տեսանկյունից, որի շուրջ վիճակագրությունն առնվազն գոհացուցիչ չէ, ապա երկրորդի կարևորությունը շատ ավելի մեծ է: 3-րդ էլեկտրահաղորդման գծի նախագիծը Հայաստանի էներգետիկ անվտանգության տեսանկյունից է կարևոր՝ Իրանի հետ «Գազ՝ էլեկտրաէներգիայի դիմաց» ծրագրի ընդլայնման, ինչպես նաև տարածաշրջանային էներգետիկ նախագծերին մասնակցության համատեքստում: Մինչդեռ, չնայած դրան, հայկական կողմից նախագծի շահագործման ժամկետներն անընդհատ ձգձվել են՝ անկախ իրանական կողմի դրա վերաբերյալ անընդհատ բարձրաձայնումներին:

Երևանում նախօրեին բացվեց նաև իրանական առևտրի տունը: Օրակարգում Իրանում հայկական նման կենտրոն ունենալու հարցն է: Իրանն օրերս դյուրացրեց հայկական տրանսպորտի մուտքը՝ բերելով այն մաքսային տարանցիկ փաստաթղթի պահանջի մակարդակ: Սա ևս կարևոր քայլ էր բարեկամ երկրի կողմից՝ հարաբերությունների խորացման պատրաստակամությունը ցուցադրող:

Շատ կարևոր իրանական նախաձեռնության՝ Չաբահար նավահանգստին և դրանով Պարսից ծոցը Սև ծովին միացնող տարանցիկ տարածաշրջանային նախագծին Հայաստանի մուտքի ապահովման հարցն է, որի վերաբերյալ ևս Իրանի առևտրի նախարարի կողմից հնչեց օրերս:

Այս ամենն այսօր բարեկամ Իրանի՝ Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարևորման դրսևորումն է, որը պահանջում է պատշաճ պատասխան գործողություններ:
Իսկ այդ ամենի համատեքստում հայ-իրանական փոխադարձ առևտրի վերաբերյալ ևս մեկ՝ մտահոգիչ դինամիկա ներկայացված է ստորև.