Փաշինյանը Զելենսկու հետ կատարվածից եզրակացություններ չի անի

(Ուկրաինան ստացավ իր «հոկտեմբերի 19»-ը)

Քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանն Alpha News-ի եթերում «Վերնագիր» հեղինակային հաղորդման ընթացքում ներկայացրել է թեմայի շուրջ մասնագիտական վերլուծություն, որում մասնավորապես ասվում է.

«Ուկրաինայի համար փետրվարի 28-ը կլինի այն, ինչ դարձավ 2020 թվականի հոկտեմբերի 19-ը Հայաստանի և Արցախի համար: Հիշեցնենք, որ 2020 թվականի հոկտեմբերի 19-ին արտախորհրդարանական ուժերի հետ հանդիպման ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանն ասել էր, որ պատերազմի դադարեցման ռուսական առաջարկը վերաբերում է բացառապես «5+2» տարբերակին։ Այսինքն՝ հոկտեմբերի 19-ի Վլադիմիր Պուտինի առաջարկով Շուշին թշնամուն հանձնելու մասին խոսք լինել չէր կարող։ Ավելին, հոկտեմբերի 19-ին Փաշինյանի համար արդեն պարզ էր, որ պատերազմը պարտված է։ Եվ այսքանից հետո նա մերժեց պատերազմը շատ ավելի քիչ մարդկային ու տարածքային կորուստներով դադարեցնելու առաջարկը։

ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի և Վլադիմիր Զելենսկու միջև Օվալաձև աշխատասենյակում 9 րոպե տևած «փոխհրաձգությունն» ավարտվել է նրանով, որ Թրամփն ընդհատել է հանդիպումը և Զելենսկուն «ցույց տվեց դեպի դուռը»: Ակնկալվում էր, որ Ուկրաինայի նախագահի Վաշինգտոն կատարած այցի ընթացքում կստորագրվի հանքանյութերի մասին համաձայնագրի նոր տարբերակը՝ հակամարտության դադարեցմանն ուղղված ջանքերի շրջանակում, սակայն դա տեղի չունեցավ «փոխհրաձգության» պատճառով։

Մարտի 3-ին, մեկնաբանելով տեղի ունեցածը, Սպիտակ տունն ասել է, որ Միացյալ Նահանգների համբերությունն ու քսակն «անսահման չեն», ժամանակն է, որ Կիևը սկսի խաղաղ բանակցությունները, և որ Զելենսկին բաց է թողել ԱՄՆ-ն ու Ուկրաինան տնտեսապես կապելու հնարավորությունը գալիք սերնդի համար:
Եթե ուշադիր նայեք տեղի ունեցածին, ապա հայկական իրականության հետ զուգահեռներն ակնհայտ են դառնում ոչ միայն գործընթացների բովանդակության, այլև դրանց ձևի առումով։ Փետրվարի 28-ին Զելենսկու պահվածքը հիշեցնում էր 2023 թվականին ԵԱՏՄ գագաթնաժողովում Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի բեմադրված փոխհրաձգությունը։

Հիշեցնենք, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների միջև վեճը (որը շատերի մոտ թողեց նախապես պայմանավորված գործողության տպավորություն) տեղի ունեցավ 2023 թվականի մայիսի 25-ին Մոսկվայում կայացած ԵԱՏՄ գագաթնաժողովում և ակնհայտորեն նպատակ ուներ թույլ չտալ կառուցողական բանակցություններ մոսկովյան հարթակում։ Մոսկվայում բանակցությունների կանխամտածված խափանումից հետո տեղին չէր խոսել «բազմավեկտոր բանակցային հարթակների» մասին։ Հենց այն փաստը, որ դեռևս Ալիևի և Փաշինյանի Մոսկվա մեկնելուց առաջ Պետդեպարտամենտը ողջունում էր բանակցությունները Ռուսաստանի Դաշնությունում՝ նշելով, որ ամեն ինչ արդեն համաձայնեցված է, ցույց տվեց, որ ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման ռուսական հարթակն այլևս ակտուալ չէ Բաքվի և Երևանի համար, չկա բազմավեկտոր հարթակ, այլ կա միայն մեկ վեկտոր՝ արևմտյան։ Եվ ապագան ցույց տվեց, որ այս գնահատականը ճիշտ էր։

Այն, ինչ սկսեց տեղի ունենալ Թրամփի և Զելենսկու «փոխհրաձգությունից» հետո, հատուկ ուշադրության է արժանի. Օվալաձև աշխատասենյակում «հակամարտությունից» հետո Վլադիմիր Զելենսկին մեկնել է Մեծ Բրիտանիա, որտեղ նրան դիմավորել են ընդգծված հարգանքով, կազմակերպվել է նաև հանդիպում Չարլզ III-ի հետ։ Թագավորի հետ զրույցից հետո Զելենսկին մասնակցել է Ուկրաինայի հարցով հերթական արտակարգ գագաթնաժողովին։

Գագաթնաժողովից հետո Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Քիր Սթարմերը ասել է․ «Հաջողության հասնելու համար ջանքերը պետք է աջակցություն ստանան ԱՄՆ-ի կողմից»: Այսինքն՝ առանց ԱՄՆ-ի աջակցության ու հավանության, Ուկրաինան ոչ մի օգնություն չի ստանա։ Սակայն, ըստ ամենայնի, ոչ Լոնդոնը, ոչ Փարիզը, ոչ էլ մյուս դերակատարները չեն էլ ձգտում երաշխիքներ ստանալ Ուկրաինայի համար։

Հակամարտության ձգձգումը նրանց անհրաժեշտ է որպես Եվրոպայում ԱՄՆ ռազմական և տնտեսական ներկայության պահպանման շուրջ ԱՄՆ-ի հետ բանակցային գործընթացի ֆոն, որը, ըստ Պենտագոնի ղեկավար Փիթ Հեգսեթի վերջերս արած հայտարարության, ԱՄՆ-ի առաջնահերթությունը Հարավարևելյան Ասիայում մշուշոտ է թվում:

Եթե Բրիտանիան, Ֆրանսիան, Գերմանիան և ԵՄ մյուս երկրները պայմանավորվեն իրենց հետաքրքրող հարցերի շուրջ, ապա ոչ ոք չի հիշի Զելենսկու ճակատագրի մասին։ Նույնը վերաբերում է Հայաստանին՝ եթե Ռուսաստանի Դաշնությունը և ԱՄՆ-ը պայմանավորվեն ազդեցության և պատասխանատվության գոտիների շուրջ, որտեղ նախկին ԽՍՀՄ տարածքը ռազմավարական շահերի ռուսական գոտի է, ապա Փաշինյանի ճակատագրի մասին էլ ոչ ոք այլևս չի հիշի

Մտածե՛ք այդ մասին․․․»։