Պատրաստ է արդյոք Հայաստանը կառուցողական երկխոսության նորացված Ռուսաստանի հետ

(Պուտինն արդեն նշել է ռուսական պետության զարգացման և վերափոխման հիմնական ուղղությունները)

Քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանը Alpha News-ի եթերում «Վերնագիր» հեղինակային հաղորդման ընթացքում ներկայացրել է թեմայի շուրջ մասնագիտական վերլուծություն, որում մասնավորապես ասվում է․

«Մարտի 15-ից 17-ը Ռուսաստանի Դաշնությունում տեղի են ունեցել նախագահական ընտրություններ։ Նույնիսկ արևմտյան վերլուծաբաններն ու լրատվամիջոցները բազմիցս նշել էին, որ ընտրությունների արդյունքները, մեղմ ասած, կանխատեսելի են, իսկ հիմնական խնդիրը մնում էր ընտրողների մասնակցությունը։ Իրավիճակի նման ընկալումը պայմանավորված էր նրանով, որ շատերը (այդ թվում՝ Արևմուտքում) ընտրական այս ցիկլը ընկալեցին որպես մի յուրօրինակ հանրաքվե՝ ի պաշտպանություն կամ դեմ գործող նախագահի քաղաքականության։ Առաջին հերթին՝ կապված Ուկրաինայում ռազմական գործողությունների հետ։

Եվ այս հարցը ստացել է իր պատասխանը՝ ընտրություններին մասնակցությունը ռեկորդ է սահմանել՝ գերազանցելով 77%-ը։ Ինքը՝ Վլադիմիր Պուտինը, ստացել է ընտրողների ավելի քան 87%-ի աջակցությունը։ Հասկանալի է նաեւ, որ աջակցելով Պուտինին՝ Ռուսաստանի Դաշնության ժողովուրդը աջակցեց Ռուսաստանի ղեկավարի առաջ քաշած քաղաքական նախագծին։

Ի՞նչ նախագծի մասին է խոսքը, որո՞նք են դրա հիմնական առանձնահատկությունները։ Այս հարցերի պատասխանները տարբեր հարթություններում են՝ աշխարհաքաղաքականությունից մինչև ղեկավար կադրերի ընտրություն: Ներկայացնենք Պուտինի այս նախագծի մի շարք տարրեր։
Աշխարհաքաղաքականություն

Հայաստանում գրեթե ոչ ոք ուշադրություն չդարձրեց, թե ինչպես 2023 թվականի նոյեմբերին Պուտինը գաղափարապես հիմնավորեց ՌԴ-ի շրջադարձը դեպի ավելի սերտ համագործակցություն Արևելքի (Չինաստան, Հնդկաստան, Իրան, արաբական աշխարհ) հետ՝ հիշելով արքայազն Ալեքսանդր Նևսկու օրինակը։

«Բարեպաշտ իշխան Ալեքսանդր Նևսկին խոնարհվում էր Հորդայի խաների առջև և ստացավ թագավորության «պիտակ», հիմնականում, որպեսզի արդյունավետորեն դիմադրի արևմտյան նվաճողներին, որոնք ձգտում էին ոչնչացնել ռուսական մշակույթը», — ասել է Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը 2023 թվականի վերջին:

Տնտեսություն

Տնտեսության զարգացման հիմնական միտումներից մեկը, որի մասին վերջին տարիներին խոսել է Վլադիմիր Պուտինը, ազգային արժույթով վճարումների անցումն է։ 2023 թվականի վերջին Եվրասիական տնտեսական բարձրագույն խորհրդի նիստում Պուտինը հայտարարեց, որ ԵԱՏՄ-ի ներսում առևտրում ազգային արժույթների մասնաբաժինը արդեն գերազանցել է 90%-ը, այնուհետև այդ ցուցանիշը միայն կավելանա։

Այնուամենայնիվ, տրամաբանությունն ու ողջախոհությունը հուշում են, որ առևտրի փոխակերպումը չի կարող սահմանափակվել մեխանիկական անցումով դեպի ազգային արժույթով վճարումներ: Տրանսֆորմացիան պետք է ենթադրի ավելի հիմնարար փոփոխություններ՝ միջազգային առևտրի ապահովագրական համակարգի փոփոխություն, գնագոյացման համակարգի փոփոխություն (անջատում արևմտյան ֆոնդային շուկաներից), սեփական վարկավորման համակարգ, վարկանիշային և խորհրդատվական հաստատությունների ստեղծում և այլն, դոլարից՝ որպես ներդրումային արժույթի հրաժարում առնվազն ԵԱՏՄ տարածքում։

Հաշվի առնելով աշխարհաքաղաքական շրջադարձը դեպի Արևելք՝ տրամաբանական է ենթադրել, որ տնտեսական վերափոխումները կարող են ազդել ոչ միայն ԵԱՏՄ-ի, այլ նաև ասիական այլ երկրների, Իրանի և Արաբական Արևելքի մի մասի վրա։

Կադրային քաղաքականություն

Հասկանալի է, որ այդ փոխակերպումները «տեղում» պետք է իրականացվեն կոնկրետ կադրերի կողմից, սակայն 1990-ականներից ի վեր Ռուսաստանի Դաշնությունում «կադրերի բանկի» մի զգալի մասը այլ տրամաբանությամբ է աշխատել՝ ինտեգրելու ՌԴ-ն արևմտյան աշխարհի համակարգերին: Եվ դրա համար էլիտաների արմատական փոփոխություն է պետք։ Ովքե՞ր են այս մարդիկ։ Որտեղի՞ց նրանց գտնել: Այս հարցի պատասխանը Վլադիմիր Պուտինը տվել է վերընտրվելուց անմիջապես հետո։
Ռուսաստանի Դաշնության նախագահը երկուշաբթի լույս մարտի 18-ի գիշերն ասել է, որ Ռուսաստանի կառավարման կորպուսի կազմը պետք է ձևավորվի Հատուկ ռազմական օպերացիայի մասնակիցներից։

«Սանիտարական գոտի»

Պարզ է, որ հաղթելու համար անհրաժեշտ է հաղթանակի հստակ, հասկանալի, նկարագրվող Պատկեր։ Շատ առումներով դա այն է, ինչը ՌԴ — ին պակասում էր Ուկրաինայում, քանի որ հատուկ ռազմական գործողության նպատակներն ու խնդիրները չափազանց լղոզված էին ։ Սակայն, ինչ ենք մենք տեսնում վերջերս? Ինչ սկսեց հայտարարել Ռուսաստանի իշխանությունը, այդ թվում ՝ ինքը ՝ Վլադիմիր Պուտինը վերընտրվելուց հետո:

Պարզ է, որ հաղթելու համար անհրաժեշտ է հաղթանակի հստակ, հասկանալի, նկարագրվող պատկեր։ Շատ առումներով դա այն է, ինչը ՌԴ-ին պակասում էր Ուկրաինայում, քանի որ հատուկ ռազմական գործողության նպատակներն ու խնդիրները չափազանց անորոշ էին։ Այնուամենայնիվ, ի՞նչ ենք մենք տեսնում վերջին շրջանում։ Ի՞նչ են սկսել հայտարարել Ռուսաստանի իշխանությունները, այդ թվում՝ անձամբ Վլադիմիր Պուտինը, վերընտրվելուց հետո։

Այսօր ՌԴ իշխանությունների հիմնական թեզերից մեկն այն է, որ Օդեսան ռուսական քաղաք է։ Սրան գումարվում է Պուտինի՝ ընտրվելուց անմիջապես հետո արված այն հայտարարությունը, որ Ռուսաստանի զինված ուժերը կարող են Ուկրաինայի տարածքում «սանիտարական գոտի» ստեղծել, որն անհաղթահարելի կդառնա ուկրաինական զենքի համար։ Այսինքն՝ Պուտինն ասել է, որ Ռուսաստանի Դաշնության հիմնական մասի և Ուկրաինայի տարածքի միջև պետք է լինի հատուկ կարգավիճակ ունեցող տարածք։

Մեկնաբանելով Պուտինի խոսքերը՝ նրա մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովն ասել է, որ այս գոտու չափը կորոշվի՝ ելնելով Կիևի զինատեսակների կրակահերթից։ Իսկ ԴԺՀ-ի ղեկավար Դենիս Պուշիլինը նշել է, որ «սանիտարական գոտին» պետք է լինի առնվազն Դնեպրոպետրովսկի շրջանի տարածքում, ինչը հնարավորություն կտա ապահովել ԴԺՀ-ի տարածքի անվտանգությունը։ Սրան գումարենք Պուտինի հայտարարություններն այն մասին, Բելգորոդի շրջանն ապահովելու համար Ուկրաինայի Սումիի և Խարկովի շրջանները պետք է սանիտարական գոտի դարձնել, և դուք կհասկանաք ՌԴ-ի շոշափելի նպատակներն այս հաղթանակում։

«Ռազմավարական սահմաններ»

Շաբաթներ առաջ ՌԴ նախկին նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևն իր հերթին բացատրեց «Ռուսաստանի ռազմավարական սահմաններ» հասկացության իմաստը՝ նշելով, որ ռազմավարական սահմանները չեն սահմանափակվում երկրների ֆիզիկական չափերով, նրանց օդային տարածքով և տարածքային ջրերով, և ուղղակիորեն կապված չեն պետական ինքնիշխանության հետ։ Նա նաև նշել է, որ կոնկրետ պետության «ռազմավարական սահմանները» կախված են նրա «քաղաքական հզորությունից»։ Մեդվեդևի խոսքերից պարզ դարձավ, որ Ռուսաստանի Դաշնությունում նախկին ԽՍՀՄ-ի գրեթե ողջ տարածքը ընկալվում է որպես նրա «ռազմավարական սահմաններ»։ Սահմաններ, որտեղ կարող են լինել ինքնիշխան պետություններ, բայց չեն կարող լինել «ՀԱԿԱՌՈՒՍԱՍՏԱՆ» նախագծեր, որոնցից մեկը Ռուսաստանի Դաշնությունը համարում է, օրինակ, Ուկրաինան։

Արևմուտքում լսե՞լ են Պուտինին

Հարց է առաջանում՝ լսե՞լ են Պուտինին ու ՌԴ-ին Արևմուտքում։ Այս հարցի համատեքստում պետք է նշել երկու ուշագրավ հանգամանք. մեկնաբանելով Ռուսաստանի Դաշնությունում կայացած նախագահական ընտրությունները, Գերմանիայի կառավարությունը մի կողմից հայտարարեց, որ չի շնորհավորի Վլադիմիր Պուտինին ընտրվելու կապակցությամբ, իսկ մյուս կողմից, նշել է, որ պատրաստ է շփվելու Վլադիմիր Պուտինի հետ։

Մարտի սկզբին հայտնի դարձավ, որ ԱՄՆ պետքարտուղարի տեղակալ Վիկտորյա Նուլանդը հրաժարական է տալիս։ Նույնիսկ արևմտյան լրատվամիջոցներն ու վերլուծաբանները նշում են, որ ժամանակակից Ուկրաինան Նուլանդի նախագիծն է, և նրա հրաժարականը ցույց է տալիս, որ «ուկրաինական նախագիծն իր ներկայիս տեսքով փակվում է»։

Սա վկայում է, որ կա Ռուսաստանի Դաշնության պահանջներից մեկի իրականացում, որը դարձավ պատերազմի մեկնարկի հիմնավորումը՝ Ուկրաինան պետք է դադարի լինել Ռուսաստանի Դաշնության նկատմամբ թշնամական պետություն, և տրամաբանական է, որ ամեն ինչ պետք է սկսել այս հարցի քաղաքական բաղադրիչից:

Այսպիսով, Հայաստանի Հանրապետությունը պատրա՞ստ է կառուցողական երկխոսության նորացվող Ռուսաստանի հետ

Այս հոդվածը գրելու պահին Պուտինին վերընտրվելու կապակցությամբ շնորհավորել են Չինաստանի, Հնդկաստանի, Իրանի, Ղազախստանի, Բելառուսի, Ուզբեկստանի, Տաջիկստանի, Վենեսուելայի, Բոլիվիայի, Բահրեյնի և տասնյակ այլ երկրների ղեկավարներ, իսկ Փաշինյանը՝ ոչ։

Սա գործող իշխանության ընտրած արտաքին քաղաքական առաջնահերթությունների հստակ ցուցադրումն է։ Սա հատկապես հատկանշական է՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Փաշինյանը առաջիններից էր, ով շնորհավորեց Էրդողանին՝ 2023 թվականին Թուրքիայի նախագահի պաշտոնում վերընտրվելու կապակցությամբ…

Մտածե՛ք այդ մասին…»։