Վարկային բեռի ավելացումը՝ հարված երեք ուղղություններով
02 Ապրիլի 2025, 18:20
ՀՀ կենտրոնական բանկի տվյալների համաձայն՝ առևտրային բանկերի կողմից տրամադրված վարկերի ուսումնասիրության արդյունքում պարզ է դառնում, որ միայն հիփոթեքային և սպառողական վարկերը բանկերի վարկային պորտֆելի գրեթե կեսն են: Սա նշանակում է, որ տրված վարկերի կեսի բեռն անմիջականորեն կրում են քաղաքացիները:
Քաղաքացիների համար վարկային մեծ բեռն, իհարկե, սոցիալական լուրջ բաղադրիչ ունի, սակայն մինչ դրան անդադառնալը, մեկ այլ՝ կարևոր հանգամանք նշենք: 2025 թ.-ի հունվարի 31-ի դրությամբ վարկային պորտֆելի կառուցվածքի ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ հիփոթեքային վարկերի՝ 1 տրլն դրամը գերազանցող ցուցանիշի կողքին են, օրինակ, կրթությանն ուղղված վարկերը (5 մլրդ դրամ) կամ գիտատեխնիկական ոլորտին տրամադրված վարկերը (մոտ 20 մլրդ դրամ), որոնք զգալիորեն զիջում են հիփոթեքային վարկերի ծավալներին: Այսինքն՝ բանկերի ֆինանսավորումներն ավելի շատ ուղղվում են սպառողական ոլորտ, այլ ոչ թե տնտեսության իրական հատված: Սա տնտեսության աճի, աշխուժության մասին որակական ցուցիչ է:
Անդրադառնալով քաղաքացու բեռին, ապա դա է՛լ ավելի խնդրահարույց է, եթե դիտարկելու լինենք տնտեսական ակտիվության անկայուն հեռանկարի համատեքստում: Ցանկացած պահի այսօրվա վարկային բեռը քաղաքացու համար կարող է վերածվել չկատարվող պարտավորությունների՝ սոցիալական բոլոր հետևանքներով:
Վերոնշյալն են հաստաստում նաև վարկերի տոկոսադրույքները, որոնք բավական բարձր են:
Կա այս ամենում նաև երրորդ բաղադրիչը, որն ածանցյալ է վարկառուների կողմից վերցված գումարները պատշաճ չսպասարկելու սցենարին: Դա հնարավոր ռիսկերն ու մարտահրավերներն են բանկային համակարգի համար: Ոլորտ, որը տնտեսության համար ունի առանցքային դերակատարություն:
Հիմա եթերում
