ՔԱԿ-ի լուծարման մասին հայտարարությունը կարող է քաղաքական երկխոսության պատրաստակամություն դրսևորելու փորձ լինել. Դմիտրի Բրիջե

Թուրքագետ Դմիտրի Բրիջեն Alpha News-ի հետ զրույցում մեկնաբանել է տեղեկություններն այն մասին, որ Քրդական աշխատավորական կուսակցությունը (ՔԱԿ) հայտարարել է լուծարման և Թուրքիայի դեմ զինված պայքարի դադարեցման մասին:

«Իհարկե, 2025 թվականի մայիսի 12-ը նշանակալի օր էր մերձավորարևելյան անվտանգության քաղաքականության համար։ Թուրքիայում, ԱՄՆ-ում և Եվրամիության երկրներում ահաբեկչական կազմակերպություն ճանաչված ՔԱԿ-ը պաշտոնապես հայտարարել է ինքնալուծարման մասին: Այս որոշումն անսպասելի և, անշուշտ, պատմական քայլ էր, որը կարող էր ազդել տարածաշրջանային կայունության ողջ ճարտարապետության վրա:

ՔԱԿ-ն ավելի քան չորս տասնամյակ զինված պայքար է մղել քրդական ինքնավարության համար, քուրդ բնակչության մի մասի համար դարձել է ազգային ինքնապաշտպանության խորհրդանիշ, միաժամանակ՝ լարվածության մշտական աղբյուր թուրքական պետության համար: Վերջին տարիներին Թուրքիան հետևողականորեն ուժեղացրել է ռազմական ճնշումը՝ անդրսահմանային գործողություններ իրականացնելով Իրաքում և Սիրիայում, կիրառելով հետախուզության և ՔԱԿ-ի դեմ պայքարի բարձրտեխնոլոգիական մեթոդներ: Բացառված չէ, որ հենց ՔԱԿ-ի հյուծումն է ռազմական կորուստների և անջատողականության ներքին խնդիրների ֆոնին դարձել նման արմատական որոշման պատճառներից մեկը»,-ասել է Բրիջեն:

Փորձագետի կարծիքով՝ ՔԱԿ-ի լուծարման մասին հայտարարությունը կարող է լինել քաղաքական երկխոսության ձևաչափին պատրաստ լինելու փորձ։

«Միևնույն ժամանակ, չի կարելի հաշվի չառնել միջազգային համատեքստը: Աշխարհը մտնում է հակամարտությունների վերաիմաստավորման և քաղաքական գործընթացների վրա շեշտադրման դարաշրջան, ուստի, իհարկե, ՔԱԿ-ի լուծարման մասին հայտարարությունը կարող է փորձ լինել՝ ցույց տալու քրդական շարժման մի մասի պատրաստակամությունը պայքարի նոր ձևաչափին ոչ թե զենքի, այլ քաղաքական երկխոսության և իրավապաշտպան գործունեության միջոցով։ Դա կարող է նաև ռազմավարական քայլ լինել՝ իմիջ հայտարարելու և քրդական քաղաքական մոբիլիզացիայի նոր կենտրոն ձևավորելու համար»,-նշել է Բրիջեն ։

Թուրքագետի խոսքով՝ Անկարայի արձագանքը կանխատեսելի դրական էր:

«Թուրքիայի իշխանություններն, իհարկե, լուծարումը գնահատեցին որպես հաղթանակ ահաբեկչության դեմ պայքարում։ Այնուամենայնիվ, հենց քրդական հասարակության մեջ լուրը խառը զգացողություններ առաջացրեց՝ սկսած թեթևացումից և խաղաղության հույսից մինչև անհանգստություն քրդական ինքնության և ինքնորոշման ապագայի համար: Այսպիսով, մենք ականատես ենք լինում զինված հակամարտությունից պատմական անցմանը հնարավոր քաղաքական կարգավորման։ Սակայն իրադարձությունների հետագա զարգացումը կախված կլինի նրանից, թե ինչ քաղաքականություն կընտրի Թուրքիան քրդերի նկատմամբ, և արդյոք միջազգային հանրությունը կկարողանա կառուցողական դեր խաղալ այդ փխրուն, բայց ճակատագրական վճռորոշ գործընթացում»,-եզրափակել է Բրիջեն: