Սուրեն Կասպարյան. հրետանավոր, որը կանգնեցրեց գերմանական տանկերի «հեղեղը»

Խորհրդային Միության հերոս Սուրեն Հակոբի Կասպարյանը ծնվել է 1924 թ. օգոստոսի 15-ին Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի Կիլիչբախ գյուղում (Ասկերանի շրջան)` գյուղացու ընտանիքում։ Պատանեկության տարիներին նրա ընտանիքը տեղափոխվել է Տաշքենդ, որտեղ նա ավարտել է դպրոցը և սկսել աշխատել կոշիկի գործարանու որպես խառատ։ Սակայն ճակատագիրն այլ կերպ է դասավորվել. 1942 թ. դեկտեմբերին, Հայրենական մեծ պատերազմի թեժ պահին, նա զորակոչվել է Կարմիր բանակ։

Հրետանային դպրոցում սովորելուց հետո Կասպարյանը ստացել է սերժանտի կոչում և ուղարկվել ռազմաճակատ։ Նա ծառայությունն անցել է 86-րդ գվարդիական առանձին կործանիչ-հակատանկային դիվիզիոնում (82-րդ գվարդիական հրաձգային դիվիզիա)։ Ուկրաինայի, Լեհաստանի և Բելառուսի ռազմաճակատներում նա դրսևորել է իրեն որպես անվախ ու հմուտ նշանառու։

1944 թ. օգոստոսի 20-ին, Լեհաստանի Մագնուշևսկի պլացդարմի մարտերում, սերժանտ Կասպարյանը հայտնվել է կատաղի գրոհի կենտրոնում. 19 գերմանական տանկեր, այդ թվում՝ «Վագրեր», շարժվել են դեպի նրա կրակային դիրքը։ Անհավասար մարտում նա շարքից հանել է հինգ տանկ՝ ձախողելով թշնամու հարձակումը։ Նույնիսկ այն բանից հետո, երբ նրա թնդանոթը ոչնչացվել է, իսկ ինքը ծանր վիրավորվել, Կասպարյանը չի լքել մարտադաշտը՝ շարունակելով հրամանատարությունն իրականացնել մինչև տարհանման հրաման ստանալը։

Այս սխրանքի համար ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի նախագահության 1944 թ. նոյեմբերի 18-ի հրամանագրով Սուրեն Կասպարյանին շնորհվել է Խորհրդային Միության հերոսի կոչում։ Նա նաև պարգևատրվել է Լենինի և Հայրենական պատերազմի 1-ին աստիճանի շքանշաններով։

Պատերազմից հետո նա վերադարձել է խաղաղ կյանքի, աշխատել Երևանի «ԵրԱԶ» գործարանում՝ որպես վարպետ։ Մասնակցել է 1985 թ. Հաղթանակի շքերթին։ Մահացել է 1994 թ. հունվարի 3-ին Երևանում։