Թուրքիան չի պատրաստվում անդամակցել ԲՐԻԿՍ-ին, նա փորձում է արագացնել իր անդամակցությունը ԵՄ-ին․ Ռոբերտ Ուստյան

07 Սեպտեմբերի 2024, 19:30

Կարծիք | Քաղաքականություն

Alpha News-ի ուղիղ եթերում քաղաքագետ և թուրքական քաղաքականության փորձագետ Ռոբերտ Ուստյանը նշել է, որ Թուրքիան միշտ խաղում է միայն իր շահերի համար, իսկ երբեմն էլ խորամանկ մանևրներ է անում:

«Շատերը, նույնիսկ ռուսական հեռուստատեսությամբ, Թուրքիայի նախագահին ներկայացնում են որպես մի մարդու, ով փորձում է խաղալ մի քանի խաղատախտակների վրա և իբր նրա մոտ ամեն ինչ շատ լավ է ստացվում։ Ես մի փոքր այլ մեկնաբանություն ունեմ այն ամենի մասին, ինչ տեղի է ունենում, որը, հնարավոր է, այնքան էլ չի տեղավորվում ներկայիս կոնյունկտուրայի մեջ։ Իմ կարծիքով՝ այդ հայրենասիրությունը, հատկապես ռուսական ԶԼՄ-ներում, թե իբր Թուրքիան գրեթե փոխել է վեկտորը և գնացել է Արևմուտքի հետ հարաբերությունները խզելու, որ Էրդողանն այժմ «մերն է», շատ ավելի պրոզայիկ է թվում։ Տեսեք, օգոստոսի 29-ին Թուրքիայի արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանը Բրյուսելում էր, որից հետո շատ հստակ ասվեց՝ Թուրքիայի ռազմավարական նպատակը Եվրամիությանն անդամակցելն է, իսկ Թուրքիայի նախագահը սատարեց և հայտարարեց, որ, այո, իսկապես, իրենք ձգտում են այնտեղ, և դա իրենց համար արտաքին քաղաքականության գլխավոր նպատակն է։ Իսկ եթե BRICS-ին անդամակցելու Թուրքիայի հայտը գնահատենք շատ սուբյեկտիվ ընկալմամբ, ապա դա Էրդողանի փորձն է արագացնել իր անդամակցությունը ոչ թե BRICS-ին, այլ Եվրամիությանը, իրականում դա Արևմուտքի հետ մերձեցման փորձ է։

Եթե ինչ-որ մեկը մեկնաբանում է, որ վեկտորը փոխվել է և այլն, իմ կարծիքով, դա մոլորություն է: Այժմ Անկարան վա-բանկ է գնում Արևմուտքի հետ մերձեցման և BRICS-ի անդամ դառնալու ոչ մի փորձ չի լինի։ Երկիրը գտնվում է ծայրահեղ ծանր տնտեսական վիճակում, նրան փող է պետք, կա բարձր գնաճ, աճում է առևտրի դեֆիցիտը։ Իսկ հիմա, լինելով Արևմուտքի ֆորպոստը տարածաշրջանում, Թուրքիան փորձում է իր տեղը զբաղեցնել նոր բլոկում։

Իսկ Ադրբեջանի մոտ դա հենց Արեևմուտքից հեռանալու և գլոբալ հարավին մոտենալու փորձ է։ Մյուս կողմից Ադրբեջանն ինտեգրված է Արևմտյան կառույցներին, նա աջակցություն է ցուցաբերում Իսրայելին, քանի որ այսօր Գազային հարվածող յուրաքանչյուր երկրորդ տանկ Բաքվից նավթ է ստանում Ջեյհուն նավթամուղով։ Կարծում եմ ՝ ոչ ոքի համար գաղտնիք չէ, որ այսօր նավթային բիզնեսը բրիտանական կորպորացիաների ձեռքում է, իսկ Ալիևը հասկանում է, որ պետք է հետ քայլ անել՝ իրավիճակը մի փոքր հավասարակշռելու համար։ Իսկ BRICS-ը, ամենայն հարգանքով հանդերձ, դեռևս չի ձևավորում համաշխարհային հարավի հստակ ապագայի տեսլականը, որտեղ ապրում են մարդիկ, որոնց դուր չի գալիս հին աշխարհակարգը։ Ես հույս ունեմ, որ շուտով Պեկինը, Մոսկվան և Նյու Դելին կկարողանան ձևավորել ապագայի այդ տեսլականն ու պատկերը, որտեղ բոլորը կմիավորվեն ԱՄՆ-ի դեմ և կկառուցվի բազմաբևեռ աշխարհ», — նշել է Ռոբերտ Ուստյանը։