Վերաբնակիչների հեռանալը կհանգեցնի Հայաստանի տնտեսության սառեցմանը. Դենիս Էլախովսկի
19 Հունիսի 2023, 15:02
Ռուս տնտեսական դիտորդ Դենիս Էլախովսկին Alpha News-ին տված հարցազրույցում բացահայտել է Հայաստանի բարձր տնտեսական աճի և դրամի կտրուկ ամրապնդման պատճառները, գյուղատնտեսության բացասական միտումները, ինչպես նաև ապագայում Հայաստանի տնտեսության հնարավոր սառեցումը։ Փորձագետը նաև մեկնաբանել է, թե ինչպես է Հայաստանի ֆինանսական համակարգն օգտագործում վերջին մեկ տարվա ընթացքում կուտակված միջոցների հսկայական հոսքը և արդյոք դրանք ներդրվո՞ւմ են Հայաստանի տնտեսության մեջ։
Էլախովսկին նշել է, որ Հայաստանի տնտեսության աճի տեմպերը նախորդ տարվա համեմատ էապես չեն նվազել, երբ Հայաստանը տնտեսական աճի տեմպերով աշխարհում չորրորդն էր:
Միաժամանակ, մեկնաբանելով Հայաստանի գյուղատնտեսության ոլորտում աճի բացակայությունը՝ տնտեսագետը, որպես հիմնական խնդիրներից, նշել է նյութատեխնիկական ապահովման խնդիրները։ Դա, նրա կարծիքով, խանգարում է հայկական գյուղմթերք արտահանողին։
«Վերին Լարսը գլխացավ է. Քանի դեռ Վրաստանից դեպի Ռուսաստանի կովկասյան ափ լաստանավային հաղորդակցություն չի գործարկվել, դժվար կլինի ակնկալել հայկական գյուղմթերքի պոտենցիալ շուկայի կտրուկ աճ»,- նշել է նա։
Պատասխանելով այն հարցին, թե ինչպես են հայաստանյան բանկերն օգտագործել վերջին մեկ տարվա ընթացքում իրենց մոտ եկած գումարները, փորձագետն առաջարկել է, որ որոշ բանկեր իրենց համար երաշխավորված օգտագործում են փնտրում։
«Հայկական բանկերը կարող են գնել ԱՄՆ գանձապետական պարտատոմսեր և վաստակել դոլարային եկամտաբերությամբ», — ասել է Էլախովսկին։
Փորձագետի խոսքով՝ Հայաստանում շինարարական բում է, հսկայական թվով մարդիկ հիփոթեքային վարկեր են վերցնում։
«Բայց եթե նայեք բիզնեսի զարգացման համար վարկերին, ապա աճը շատ, շատ համեստ է», — ասել է նա:
Փորձագետը նաև մեկնաբանել է դրամի կտրուկ արժեւորումը, որը պայմանավորված է հայկական արժույթի կտրուկ պահանջարկով՝ կապված 2022 թվականին ռուսաստանյան բիզնեսների և քաղաքացիների Հայաստան տեղափոխման հետ։
«Արժույթը նման է ապրանքի. Երբ դրա կարիքը շատերին է պետք, դրա գինը բարձրանում է… Քանի դեռ կա նման գերտաքացում ներքին արժույթի պահանջարկի առումով, դրամը մնալու է ամուր»,- ասել է Էլախովսկին։
Նա հավելել է, որ եթե դրամն այսքան չամրապնդվեր, ապա նախորդ տարի գնաճը երկնիշ կլիներ։
Էլախովսկին նաև ռիսկեր է կանխատեսել Հայաստանի տնտեսության համար վերաբնակիչների հեռանալու դեպքում։
«Սա կբերի Հայաստանի տնտեսության սառեցմանը։ Ամբողջ հարցն այն է, թե ինչ արագությամբ կլինի արդյունքը։ Դա այնքան արագ չի լինի, որքան մարդկանց հոսքը Հայաստան»,- նշել է փորձագետը։