Էդուարդ Քեոնջյան․ ամերիկացի հայտնի գյուտարարը

Alpha News-ը շարունակում է ներկայացնել «Ալֆա պերսոնա» շարքը:

Էդուարդ Քեոնջյանը ծնվել է 1909թ.-ին Թիֆլիսում, բժիշկների ընտանիքում: Էդուարդի հայրը՝ Մկրտիչը, Էրզրումից փախստական էր, իսկ մայրը՝ Սաթենիկը, ծնվել է թիֆլիսյան շատ ապահով ընտանիքում։ Էդուարդը սովորել է հայկական դպրոցում և մանկուց հետաքրքրվել է տարբեր սարքերով և հատկապես դրանց կառուցվածքով։ 1922 թվականին, երբ քաղաքում հայտնվեց առաջին ռադիոկայանը, երիտասարդ Էդուարդին հաջողվեց դետեկտոր ընդունիչ պատրաստել և ռադիոհաղորդումներ որսալ, հենց այդպես էլ նա որոշեց իր ապագա մասնագիտությունը։

Լինելով ուսանող՝ Քեոնջյանը պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն և դարձել ոլորտի լավագույն մասնագետներից մեկը: Նրա համար հեշտ չէր՝ չիմանալով անգլերեն և ունենալով ինչ-որ $20, Էդվարդը աշխատել է որպես իմպրովիզացված ավտոլվացման կետում, իսկ ավելի ուշ աշխատել է որպես նկարիչ Westinghouse ընկերությունում։

Մի քանի տարի անց նա յուրացրեց լեզուն և նրան առաջարկեցին աշխատել որպես Արիզոնայի համալսարանի գիտաշխատող: Այստեղ նա զարգացրեց առաջին տրանզիստորային ստենդները։ Այնուհետև հետազոտական այլ ինժեներների հետ միասին հրատարակել է «Տրանզիստորային սխեմաների սկզբունքները» գիրքը։

«Նա հայտնվեց Ամերիկայում առանց մեկ գրոշի և առանց լեզու իմանալու, դարձավ երկրի ականավոր գիտնականներից և գյուտարարներից մեկը»,-մի անգամ ասաց ԱՄՆ նախագահի թեկնածու Հենրի Ռոս Պերոն:

1954 թվականին կառուցել է աշխարհում 1-ին արևային մարտկոցով աշխատող շարժական ռադիոհաղորդիչը, որը մի քանի տասնամյակ անց ի թիվս հարյուրամյակի այլ տեխնիկական նվաճումների ցուցադրվել է Սմիթսոնյան թանգարանում:

Քեոնջյանը համարվում է առաջին մարդը, ով դրել է ներկայիս շարժական էլեկտրոնիկայի հիմքերը։ Նա մշակել է արևային մարտկոցով աշխատող տրանզիտային ռադիո և ինտեգրալային շղթայի նախատիպը, ակտիվորեն մասնակցել է լուսնի վրա մարդու վայրէջքի «Ապոլոն 11» նախագծին, թողարկել է ավելի քան 100 հոդված՝ ստանալով ԱՄՆ-ի և այլ երկրների 27 արտոնագիր տրանզիստորային սխեմաների և միկրոէլեկտրոնիկայի ոլորտում։

Գյուտարարը մահացել է 1999 թվականի սեպտեմբերի 6-ին ԱՄՆ-ում։