Հակոբ Կոջոյան. հայ ժամանակակից գրքային գրաֆիկայի հիմնադիրը

Alpha News-ը շարունակում է ներկայացնել «Ալֆա պերսոնա» շարքը:

Դեկտեմբերի 13-ին լրացել է գեղանկարիչ և գծանկարիչ, ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ, հայ ժամանակակից գրքային գրաֆիկայի հիմնադիր Հակոբ Կոջոյանի ծննդյան 140-ամյակը:

Հակոբ Կարապետովիչը ծնվել է ոսկերչի ընտանիքում, մանկությունն անցկացրել Վլադիկավկազում։ 15 տարեկանում կատարել է «Վարպետ ոսկերիչներ» գեղանկարչական էտյուդը, որն էլ դարձել է նրա ստեղծագործական ուղու սկիզբը:

Ավելի ուշ նա տեղափոխվել է Մոսկվա և ընդունվել փորագրող Պրուսովի մոտ։ Կոջոյանը սովորել է նաև նկարիչ Անտոն Աժբեի ստուդիայում, այնուհետև ընդունվել Մյունխենի գեղարվեստի ակադեմիա: 1918թ. տեղափոխվել է Երևան և դասախոսական գործունեությամբ զբաղվել Երևանի գեղարվեստաարդյունաբերական տեխնիկումում, իսկ 1947թ. ստացել պրոֆեսորի կոչում:

Կոջոյանի ստեղծագործությունը սահմաններ չուներ։ Նա զբաղվում էր գեղանկարչությամբ, գրաֆիկայով, կիրառական արվեստով, հորինում էր թատերական տարազներ և դեկորացիաներ, իսկ ամենից շատ սիրում էր դասավանդել։

Հակոբ Կարապետովիչը նշանակալի ներդրում է ունեցել կերպարվեստում, մինչ օրս նրա տեխնիկան և հմտություններն իրենց ստեղծագործություններում օգտագործում են այլ վարպետներ:

Ավելի ուշ, երբ տպագրական գրքերին փոխարինեցին ձեռագիր մատյանները, Կոջոյանը ստանձնել է գրահրատարակչության վերականգնման և զարգացման դժվարին առաքելությունը։

Վարպետը հիանալի է կատարել իր առջև դրված խնդիրը և դարձել ժամանակակից հայ գրքային գրաֆիկայի հիմնադիրը: Կոջոյանի ոճը, գրաֆիկական թեմաներն ու ինքնարտահայտումը բազմազան էին։

1934 թվականին բուլղարահայերի ֆինանսական աջակցությամբ Երևանում կառուցվել է երեք հարկանի առանձնատուն, որտեղ բնակություն են հաստատել Կոջոյանի և քանդակագործ Արա Սարգսյանի ընտանիքները։

1973 թվականին շենքը վերածվել է Ազգային պատկերասրահի մասնաճյուղի՝ որպես հայ կերպարվեստի երկու խոշոր վարպետների տուն-թանգարան, որտեղ ներկայացված են ժառանգներին թողած նրանց լավագույն գործերը: