Ադրբեջանը փորձում է գրավել ոչ միայն ՀՀ տարածքը, այլև զբաղեցնել նրա աշխարհաքաղաքական կարգավիճակը

(Ինչպե՞ս է Բաքուն ցանկանում այս անգամ օգտվել հայ-ռուսական էսկալացիայից)

Քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանը Alpha News-ի եթերում «Վերնագիր» հեղինակային հաղորդման ընթացքում ներկայացրել է թեմայի շուրջ մասնագիտական վերլուծություն, որում մասնավորապես ասվում է․

«Նախօրեին հայտնի դարձավ, որ ՌԴ Դաշնային խորհրդի միջազգային հարցերով հանձնաժողովի ղեկավար Գրիգորի Կարասինը Վերին պալատի նախագահ Վալենտինա Մատվիենկոյի անունից նամակ է պատրաստել ԱԺ խոսնակ Ալեն Սիմոնյանի հակառուսական հայտարարությունների մասով: Այս մասին հայտնում է ՌԴ խորհրդարանի վերին պալատի մամուլի ծառայությունը։

Ելույթ ունենալով Եվրամիության երկրների խորհրդարանների նախագահների համաժողովում՝ Սիմոնյանը, մասնավորապես, հայտարարել է՝ քանի որ «համաժողովի ուշադրության կենտրոնում Ռուսաստանի ներխուժումն Ուկրաինա և մերձավորարևելյան հակամարտությունն է», նա ցանկանում է հաստատել, որ Հայաստանը «վճռականորեն պաշտպանում է Ուկրաինայի տարածքային ամբողջականությունը»: Բացի այդ, Ազգային ժողովի նախագահը Ռուսաստանին մեղադրել էր «սպառնալիքների և ապատեղեկատվության արշավ» կազմակերպելու մեջ։

Սիմոնյանն արդեն մեկնաբանել է ՌԴ Դաշնային խորհրդի դիրքորոշումը և հայտարարել, որ իր խոսքերում նորություն չկա, ինչպես նաև հայտարարել է, որ միջազգային իրավունքի իմաստով Հայաստանը ճանաչում է Ռուսաստանի տարածքային ամբողջականությունը։ Նա նաև նշել է, որ, օրինակ, Թուրքիան չի ճանաչում Ղրիմը ռուսական , սակայն Դաշնության խորհրդի ղեկավար Վալենտինա Մատվիենկոն պաշտոնական Անկարայից որևէ բացատրություն չի պահանջում։

Մի կողմ թողնելով այն հարցերի պատասխանները, թե ով է այստեղ ճիշտ, ով է սխալ, ու նշենք, որ ամենակարևորն այն է՝ Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև տեսանելի է ևս մեկ ճգնաժամ, և Բաքուն փորձում է օգտվել այս ճգնաժամից։ Տպավորությունն այնպիսին է, որ Ադրբեջանը փորձում է գրավել ոչ միայն ՀՀ տարածքը, այլև զբաղեցնել նրա աշխարհաքաղաքական կարգավիճակը: Ինչի՞ մասին է խոսքը:

Իլհամ Ալիևը մի շարք ուշագրավ հայտարարություններ է արել։ Օրինակ, որ Ռուսաստանը երբեք չի լքի այս տարածաշրջանը (Հարավային Կովկասը — խմբ.), քանի որ գտնվում է այս տարածաշրջանում, ինչպես նաև հայտարարել է՝ Ադրբեջանը զենք չի մատակարարում Ուկրաինային և չի անի դա՝ չնայած խնդրանքներին։

Ալիևի գործողություններն, իհարկե, ուղղակիորեն հակասում են նրա հայտարարություններին՝ Բաքուն Ուկրաինային զենք և զինամթերք է մատակարարում 2022 թվականից, ինչի մասին վկայում են Կիևի տնտեսական դատարանի հրապարակած տվյալները։ Ավելին, Ալիևի համաձայնությունը արևմտյան բանակցային հարթակում ղարաբաղյան հարցի շուրջ բանակցություններ վարելու Ռուսաստանի Դաշնությանը տարածաշրջանից հեռացնելու ցանկության արտահայտություն էր։ Էլ չենք խոսում այն մասին, որ Ադրբեջանը վաղուց դարձել է Իսրայելի և Մեծ Բրիտանիայի տարածաշրջանային պրոքսին։

Սակայն հրապարակային հայտարարությունների առումով պաշտոնական Բաքուն երկրի ղեկավարի մակարդակով փորձում է հնարավորինս կոմպլիմենտար լինել Ռուսաստանի Դաշնության հետ։ Բաքուն քաջ գիտակցում է, որ Ռուսաստանի Դաշնության ազդեցությունը տարածաշրջանում դեռ շատ ուժեղ է, և մի շարք հարցերի լուծումը «տեղում» ուղղակիորեն կապված է Մոսկվայի քաղաքական կամքի հետ։ Դա կապված է պաշտոնական Մոսկվայի կամքի հետ, որը Հայաստանի շնորհիվ դեռ ներկա է տարածաշրջանում։

Ադրբեջանը հասկանում է, որ քանի դեռ Հայաստանը գոյություն ունի որպես առանձին քաղաքական սուբյեկտ՝ իր պետականությամբ, Մոսկվայի հետ ուղղակի բախման մեջ մտնելն իմաստ չունի։ Անկարայի և Բաքվի պլանն ակնհայտ է՝ ներկա փուլում Ռուսաստանին համոզել, որ Ադրբեջանը կարող է լինել նաև Ռուսաստանի Դաշնության ռազմավարական գործընկերը։ Սակայն հենց «հայկական պետականության վերջին էջը շրջվի», Բաքուն կանցնի իր ռազմավարական ծրագրի հաջորդ մասին և կսկսի կոնկրետ գործողություններ ձեռնարկել Ռուսաստանի Դաշնությունը տարածաշրջանից վերջնական հանելուն ուղղված, ինչպես նաեւ սեփական տարածքը վերածել «ռազմականացված կամրջի»` Իրանի վրա հարձակումների համար անհրաժեշտ բոլոր ինժեներական կառույցներով:

Այսինքն՝ տարածաշրջանի աշխարհաքաղաքական վերափոխումը, որին ականատես ենք այսօր, չի ավարտվի միայն Հայաստանի տարածքների մի մասի կորստով…

Մտածե՛ք այդ մասին…»։