Փաշինյանը ցանկանում է գնալ Վաշինգտոն

Քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանը Alpha News-ի եթերում «Վերնագիր» հեղինակային հաղորդման ընթացքում ներկայացրել է թեմայի շուրջ մասնագիտական վերլուծություն։

(Իսկ ամերիկյան աղբյուրները կրկին պատերազմ են կանխատեսում)

Փաշինյանի թիմի արտաքին քաղաքական հարցերով գլխավոր խոսնակներից մեկը՝ ՀՀ Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը հերթական հարցազրույցն է տվել Հայաստանի Հանրային հեռուստաընկերությանը, որտեղ հայտարարել է, Երևանը Բաքվի հետ բանակցությունները Վաշինգտոնում շարունակելու հնարավորություն է տեսնում։

««Մենք պատրաստ ենք շարունակելու բանակցությունները (Բրյուսելյան ֆորմատով) և, եթե հնարավորություն լինի, մինչև տարեվերջ ստորագրելու խաղաղության պայմանագիրը։ Հնարավորություն կա նաև այլ մակարդակում՝ Վաշինգտոնում բանակցությունները շարունակելու, Հայաստանը պատրաստակամ է և, հուսամ, այդպիսի հանդիպում տեղի կունենա»,- նշել է նա՝ տեղեկացնելով, որ Վաշինգտոնյան հնարավոր հանդիպման մասին քննարկվել է Պետդեպարտամենտի խոսնակ Լուի Բոնոյի վերջերս տարածաշրջան կատարած այցի ժամանակ։

Սա, ինչպես վերջերս Գրիգորյանի կողմից արված մի շարք այլ հայտարարություններ, Հայաստանի իշխանության խորը քաղաքական նկրտումների դրսևորումն է։ Փաշինյանը ցանկանում է գնալ Վաշինգտոն, այս հարթակը ՀՀ իշխանությունների համար «խաղաղության պայմանագիր» ստորագրելու առաջնահերթ, ամենանախըտրելի վայրն է: ՀՀ իշխանությունների հաշվարկն այն է, որ «որտեղ էլ պայմանագիրը ստորագրվի, այն կողմը, որը կազմակերպել է փաստաթղթի ստորագրումը նա էլ կապահովի դրա իրականացումը, և կմեծացնի իր ազդեցությունը տարածաշրջանում»։ Այսպիսով, մենք կարող ենք ստանալ երկրորդ «Վաշինգտոնյան փաստաթուղթ»: Դուք կարող եք հարցնել, թե ինչու երկրորդը:

Կողմերի միջև առաջին փաստաթուղթը համաձայնեցվել է և համացանցում կոչվել է ամերիկյան մայրաքաղաքի պատվին և վերաբերում էր Արցախի ապագային։ Խոսքը այսպես կոչված «վաշինգտոնյան փաստաթղթի» մասին է։

Հիշեցնենք, որ 2022 թվականի նոյեմբերին «Силовики» Telegram-յան ալիքը հրապարակել էր մի փաստաթուղթ, որը, ըստ այդմ, քննարկվել է 2022 թվականի սեպտեմբերի 27-ին Վաշինգտոնում։ Ենթադրաբար Հայաստանի անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանի, Ադրբեջանի նախագահի օգնական Հիքմեթ Հաջիևի և ԱՄՆ նախագահի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջեք Սալիվանի հանդիպման ժամանակ։

Համաձայնեցված փաստաթղթի էությունն այն էր, որ համաձայնագիրը նախատեսում էր Արցախի նկատմամբ Ադրբեջանի ինքնիշխանության ճանաչում։ Փաստաթղթում ներառված էին նաև սահմանազատման գործընթացը մինչև օրացուցային տարվա վերջ ավարտելու, բոլոր «կալանավորված անձանց» ազատ արձակման և Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչների իրավունքների և անվտանգության քննարկման մեխանիզմների ստեղծման մասին կետեր։

Որպես կողմերի միջև քննարկումների միջնորդ՝ Միացյալ Նահանգները, ակնկալիքներ ուներ կողմերից՝ ապահովելու, որ բռնությանը վերադարձ չլինի, ստում էր նաև, որ կողմերը կկենտրոնանան բանակցություններում առաջընթացի վրա՝ գործընթացը ավարտելու համար մինչև 2022 թվականի վերջը:

Դուք կարող եք ինքներդ կարդալ փաստաթուղթը և ինքներդ եզրակացություն անել՝ ինչ փաստաթուղթ է եղել ի սկզբանե, և ինչ է ստացել պաշտոնական Բաքուն Վաշինգտոնյան բանակցությունների արդյունքում և ինչ է ստացել պաշտոնական Երևանը։

Սակայն առաջին «վաշինգտոնյան փաստաթուղթը» բանակցային գործընթաց մտցնելու փորձը բավարար չէր, և ՀՀ իշխանությունները գնում են «երկրորդ կռուգի»։

Այս ամենը տեղի է ունենում մի իրավիճակում, երբ ամերիկյան մի շարք կառույցներ և դերակատարներ շարունակում են ասել, որ շուտով Հայաստանին և Ադրբեջանին նոր պատերազմ է սպասվում։ Միայն վերջին 6-8 շաբաթվա ընթացքում այս մասին հայտնել են Politico-ն, Stratfor-ը, Լեմկինի ինստիտուտը, իսկ այժմ ամերիկյան «The American Conservative» թետթը քննարկում է Կովկասում նոր պատերազմի թեման։

2002 թվականին հիմնադրված լրատվամիջոցը հակադրվում էր ամերիկյան ներխուժմանը Իրաք՝ մեջբերելով Միջազգային քրեական դատարանի առաջին գլխավոր դատախազ Լուիս Մորենո-Օկամպոյին, որը ասել էր, որ Ադրբեջանը Արևմուտքի դաշնակիցն է Իրանի դեմ պայքարում: «Ադրբեջանն Արեւմուտքի դաշնակիցն է Իրանի դեմ պայքարում, նա Եվրոպան մատակարարում է էներգիայով եւ միլիոններ է ծախսում արդիական իսրայելական զենքի վրա։ Բայց այդ անհրաժեշտությունը չպետք է խանգարի, որպեսզի աշխարհը դադարեցնի այն, ինչ տեղի է ունենում իր աչքերի առջեւ՝ հայերի ցեղասպանություն 2023թ.»։

Սա քիչ էր, Հայաստանն անիծվել է փոքրոգի ղեկավարություն ունենալ՝ հանձին Սորոսի կողմից աջակցվող Նիկոլ Փաշինյան անունով քաղաքական գործչի։»,- գրում է ամերիկացի պարբերականը:

Նշվում է նաև, որ այս իրավիճակում առավել տագնապալին այն է, որ Ադրբեջանի Սյունիք մտնելու դեպքում կա ավելի լայն տարածաշրջանային պատերազմի հավանականություն։ «Նախ՝ Իրանը անհամաձայնություն է հայտնել այդ քայլին, եւ եթե Ռուսաստանն ավարտի պատերազմն Ուկրաինայում, հավանականություն կա, որ նա նույնպես կմիջամտի։ Ուստի, չարժե բացառել բախումը տարածաշրջանի հիմնական խաղացողների մասնակցությամբ՝ Ռուսաստանի, Իրանի եւ Թուրքիայի»,- նշված է ամերիկյան լրատվամիջոցի հոդվածում։

Եվ այս ամենը տեղի է ունենում Ալիևի քողարկված հայտարարությունների ֆոնին, թե ինչ «փոխհատուցում» պետք է վճարի Հայաստանը, Ադրբեջանի ԱԳՆ-ի հայտարարության ֆոնին, թե «Հայաստանը շարունակում է «օկուպացնել» 8 ադրբեջանական գյուղ», Էրդողանի հայտարարությունների ֆոնին, «Հայաստանը պետք է կատարի իր խոստումներ Ադրբեջանին»:

Բացի այդ, նկատո՞ւմ եք, որ իրավիճակը մեծապես կրկնում է 2020 թվականի իրողությունները, երբ բազմաթիվ աղբյուրներ ահազանգում էին պատերազմի վտանգի մասին, երբ Ռուսաստանի Դաշնության հետ հարաբերությունները կրկին ճգնաժամի մեջ էին, երբ Հայաստանի Հանրապետությունը գնեց զենքեր, որոնք վիճահարույց էին դրանց առումով։

Մարտավարական և տեխնիկական բնութագրերը. Մնում է միայն հույս հայտնել, որ 2020 թվականի իրադարձությունները մոտ ապագայում ամբողջությամբ չեն արտացոլվի….