Վահան Հովհաննիսյան. պատմաբան, քաղաքական գործիչ, ազգային արժանապատվության պաշտպան

Քաղաքական գործիչ Վահան Էդուարդի Հովհաննիսյանը ծնվել է 1956 թ. օգոստոսի 16-ին Երևանում, մի ժամանակաշրջանում, երբ հայ մտավորականությունն ազգային ինքնաարտահայտման նոր ձևեր էր փնտրում։ Ավարտել է Մոսկվայի մանկավարժական համալսարանը, դարձել պատմական գիտությունների թեկնածու, հնագետ և նվիրվել հայկական ժառանգության ուսումնասիրությանն՝ աշխատելով «Էրեբունի» թանգարանում և Հայաստանի ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտում։

Բայց նրա ուղին չի սահմանափակվել գիտությամբ։ Ղարաբաղյան պատերազմի տարիներին (1990-1992 թթ.) Հովհաննիսյանը դարձել է ազատագրական շարժման մասնակից, ապա՝ «Դաշնակցություն» կուսակցության առաջատար գործիչներից մեկը։ Նրա կենսագրությունը փորձությունների շարք է. 1995 թ․ նա հայտնվել է բանտում՝ քաղաքական մեղադրանքներով, որոնք հետագայում անհիմն են ճանաչվել։ Դա նրան չկոտրեց, ընդհակառակը, ամրապնդեց նրա հեղինակությունը ՝ որպես սկզբունքային ու տոկուն քաղաքական գործչի։

1998 թվականից աշխատել է որպես Հայաստանի նախագահի խորհրդական, այնուհետև դարձել Ազգային ժողովի պատգամավոր, փոխխոսնակ, պաշտպանության և անվտանգության հարցերի հանձնաժողովի նախագահ։ 2008թ. առաջադրվել է ՀՀ նախագահի պաշտոնում ՝ ներկայացնելով հասարակության ազգային ուղղվածություն ունեցող հատվածի շահերը։ Նրա հռետորաբանությունը միշտ աչքի է ընկել պատմական հիշողության նկատմամբ հարգանքով, արդարության և անկախության ձգտմամբ։

2013 թ․ դեկտեմբերի 28-ին Հովհաննիսյանը նշանակվել է Գերմանիայում Հայաստանի դեսպան։ Դիվանագիտական առաքելությունը սկսել է արժանապատվորեն, բայց չի հասցրել ավարտել. ուղիղ մեկ տարի անց՝ 2014 թ․ դեկտեմբերի 28-ին, ծանր հիվանդությունից հետո մահացել է։

Վահան Հովհաննիսյանը հայ քաղաքական գործչի, մտավորականի օրինակ է, ում համար պատմությունը ոչ միայն գիտություն էր, այլև բարոյական ուղենիշ։ Նրա կյանքը վկայություն է այն բանի, թե ինչպես կարող են ազնվությունն ու ազգային արժանապատվությունը քաղաքական կենսագրության հիմք դառնալ։