«Աշխարհակարգ 2.0». Կոնստանտին Զատուլին
27 Դեկտեմբերի 2025, 21:00
Alpha News-ը շարունակում է «Աշխարհակարգ 2.0» նախագիծը, որի շրջանակներում Հայկ Խալաթյանը Ռուսաստանի գլխավոր «ուղեղային կենտրոնների» ղեկավարների և առաջատար փորձագետների հետ քննարկում է հնարավոր (ձևավորվող) նոր աշխարհակարգը և դրանում Հայաստանի տեղը։
Հայկ Խալաթյանը հանդիպել է Կոնստանտին Զատուլինին, որը հանդիսանում է ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի տնօրեն, Ռուսաստանի Դաշնության Պետդումայի ԱՊՀ գործերի, եվրասիական ինտեգրման և հայրենակիցների հետ կապերի կոմիտեի առաջին փոխնախագահ, Ռուսաստանի Անվտանգության խորհրդի գիտա‑փորձագիտական խորհրդի անդամ և Արտաքին ու պաշտպանական քաղաքականության խորհրդի նախագահության անդամ։
Զատուլինը մանրամասն վերլուծում է Մոսկվայի քաղաքականությունը հետխորհրդային տարածքում․
«Մերձավոր արտասահմանը, ինչպես ընդունված է մեզ մոտ անվանել, ըստ սահմանման չի կարող մեզ համար անտարբեր լինել։ Դա այն տարածքն է, որտեղ մենք ապրել ենք հարյուրավոր տարիներ միասին, որի համար պայքարել ենք և շարունակում ենք պայքարել ազդեցության համար»։
Նա անդրադառնում է ՀԱՊԿ-ի վերափոխման հնարավորություններին և եվրասիական ինտեգրման խնդիրներին՝ դրանք կապելով միգրացիոն քաղաքականության հետ․
«Միգրացիան չպետք է դիտվի որպես խնդիր, այլ պետք է դառնա գործիք՝ Ռուսաստանի և այդ ռեսուրսները մատակարարող երկրների սոցիալ‑տնտեսական զարգացման համար»։
Զատուլինի խոսքով՝ Ռուսաստանի միգրացիոն օրենսդրության խստացումը կարող է բարդացնել ԵԱՏՄ շրջանակներում ինտեգրացիան, սակայն առանց աշխատուժի ազատ տեղաշարժի միությունը չի կարող գոյություն ունենալ։
Հատուկ ուշադրություն Զատուլինը դարձնում է Հարավային Կովկասին և Ղարաբաղյան պատերազմի հետևանքներին․
«Հաղթողները՝ այս դեպքում Ադրբեջանը և նրա հետևում կանգնած Թուրքիան, սերմանեցին վիշապի ատամները։ Արդարության բացակայությունը Արցախի հայ բնակչության նկատմամբ հանգեցրեց նրան, որ բոլոր հայերը լքեցին իրենց հայրենի հողը, թողեցին տները, եկեղեցիները, գերեզմանները։ Դա միշտ սրտի մեջ կխփի»։
Նա քննադատում է Հայաստանի իշխանությունների քաղաքականությունը Նիկոլ Փաշինյանի օրոք․
«Հայաստանի կառավարությունը այսօր հանդես է գալիս հակազգային դիրքերից, երբ խոսքը վերաբերում է Հայ Առաքելական Եկեղեցուն, մարդու իրավունքներին ու ազատություններին, անցյալի գնահատմանը։ Անհրաժեշտ չէ արտասահմանից չարագործներ հորինել, եթե դուք ինքներդ ձեր դժբախտության դարբինն եք»։
Զատուլինը ընդգծում է տարածաշրջանային ձևաչափերի կարևորությունը․
«Մենք կողմ ենք, որ Կովկասի խնդիրները լուծվեն հենց Կովկասում… Այդ պատճառով աջակցում ենք «3+3» ձևաչափին՝ Ռուսաստան, Թուրքիա, Իրան, Հայաստան, Ադրբեջան և Վրաստան»։
Նա զգուշացնում է ոչ տարածաշրջանային դերակատարների ներգրավման վտանգի մասին, ինչպիսիք են ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը, և նշում, որ Իրանը նույնպես բացասաբար է վերաբերվում նման փորձերին։
Հարցազրույցը մաս է կազմում քննարկման՝ Ռուսաստանի ապագայի մասին որպես ինքնուրույն ուժային բևեռ, ինչպես նաև այն մասին, թե ինչ տեղ է զբաղեցնելու Հայաստանը նոր միջազգային հարաբերությունների ճարտարապետության մեջ։ Զատուլինը համոզված է, որ հետխորհրդային տարածքի նկատմամբ հետաքրքրությունը կմնա առաջնահերթություն, իսկ Հայաստանը պետք է գիտակցի տարածաշրջանային համագործակցության նշանակությունը սեփական անվտանգության և զարգացման համար։
Հիմա եթերում
