ԵՄ-ին ինտեգրվելով՝ Հայաստանը չի կարողանա պահպանել ԵԱՏՄ-ից ստացած դիվիդենտները. Քրիստինա Երմակ
05 Փետրվարի 2025, 21:30
Միջազգային փորձագետ Քրիստինա Երմակը Alpha News-ի հետ զրույցում խոսել է Հայաստանի եվրաինտեգրման հեռանկարներից, Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությանը (ՀԱՊԿ) Հայաստանի անդամակցության սառեցումից և նրանից, թե ինչ սպասել Թրամփի նախագահությունից (ԱՄՆ նախագահ):
Փորձագետի կարծիքով՝ Հայաստանի անդամակցությունը Եվրասիական տնտեսական միությանը դրական է ազդում հայկական քաղաքականության վրա։
«ԵՄ-ին անդամակցելու մտադրությունն այսօր Հայաստանում ներկայացվում է որպես քաղաքացիական նախաձեռնություն, որպես ժողովրդի կամք։ Մենք տեսնում ենք, թե ինչպես է նույն Ալեն Սիմոնյանը (ՀՀ ԱԺ նախագահ) ասում, որ կարելի է հանգիստ համագործակցել ԵԱՏՄ-ի հետ և անդամակցել ԵՄ-ին, բայց այստեղ կարելի է խաբվել սպասելիքներից։ Ուստի ռիսկերի գնահատումը, որը, ցավոք, այսօր քիչ ուշադրության է արժանանում, միանշանակ պետք է իրականացվի։
Թվերը ցույց են տալիս, որ ԵԱՏՄ-ն իսկապես հանդես է գալիս որպես Հայաստանի տնտեսության խոսափող։ Դա դրական է ազդում հայկական քաղաքականության վրա։ ԵԱՏՄ բոլոր գործընկերները համերաշխ են արձագանքում Հայաստանի գործողություններին։ Հայաստանն ինքնիշխան պետություն է, դա նրա ինքնիշխան իրավունքն է, բայց բոլորը շատ լավ հասկանում են, որ երկարաժամկետ հեռանկարում այն դիվիդենտները, որոնք Հայաստանը ստանում է ԵԱՏՄ-ից, չի կարող պահպանել ՝ ավելի ու ավելի ինտեգրվելով Եվրամիության հետ։ Երբ ԵՄ-ի հետ համագործակցությունը նոր ձևեր ստանա, ԵԱՏՄ-ի դիվիդենտներից կարող է ոչինչ չմնալ»,- ասել է Երմակը։
Ինչ վերաբերում է ՀԱՊԿ-ին Հայաստանի անդամակցությանը, ապա, ըստ փորձագետի, Երևանը պատրաստ չէ վերջնականապես այրել իր կամուրջները կազմակերպության հետ։
«Անվտանգության տարածքն այն ոլորտն է, որը տարիներ շարունակ ձևավորվել է հայ-ռուսական հարաբերություններում, և դա այն տարածքը չէ, որը կարելի է մատի սեղմումով լքել։ Եթե նայենք ՀԱՊԿ-ին, ապա այդ կազմակերպությունում ապրիորի իրավաբանորեն մասնակցության սառեցման կարգավիճակ նախատեսված չէ ։ Կա նիստերի անտեսում, կա մուծումների չվճարում, բայց դա դուրս գալու մասին չի խոսում։
Այսօր ՀԱՊԿ-ի նկատմամբ հնչող հռետորաբանությունը, որը գալիս է հայկական ղեկավարությունից , հանգում է ՀԱՊԿ-ում մասնակցության անտեսմանը։ Իմ կարծիքով, երեք սցենար կա՝ հոռետեսական, իրատեսական և լավատեսական։ Եվ ես ավելի հակված եմ իրատեսական սցենարի, երբ Հայաստանը կշարունակի հեռու մնալ ՀԱՊԿ-ից, բայց չի անցնի սահմանը, քանի որ կամուրջները վերջնականապես այրելու պատրաստակամություն չի նկատվում»,- նշել է Երմակը։
Փորձագետը նաև մեկնաբանել է ԱՄՆ-ի և Հայաստանի միջև ստորագրված ռազմավարական գործընկերության կանոնադրությունը, USAID-ի փակումը, ինչպես նաև Դոնալդ Թրամփի նախագահությամբ Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում ԱՄՆ քաղաքականության հնարավոր փոփոխությունը։