Հայաստանը շատ կարևոր է Ռուսաստանի համար. Բորիս Շմելև
29 Օգոստոսի 2024, 21:40
Պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, հետխորհրդային հետազոտությունների կենտրոնի գլխավոր գիտաշխատող Բորիս Շմելևը Alpha News-ի հետ զրույցում մեկնաբանել է Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերությունները՝ Բարեկամության, համագործակցության և փոխադարձ օգնության մասին պայմանագրի ստորագրման 27-րդ տարեդարձի կապակցությամբ:
Փորձագետի խոսքով՝ 27 տարին լավ առիթ է մտածելու ռուս-հայկական հարաբերությունների զարգացման այն ձեռքբերումների մասին, որոնք հիմա ունեն:
«Այսօր մենք նշում ենք Ռուսաստանի և Հայաստանի միջև Բարեկամության, համագործակցության և փոխգործակցության մասին պայմանագրի ստորագրման 27-րդ տարեդարձը։ 27 տարին կլոր ամսաթիվ չէ, բայց լավ առիթ է մտածելու ռուս-հայկական հարաբերությունների զարգացման այն ձեռքբերումների մասին, որոնք մենք հիմա ունենք։ Իհարկե, այն պայմանագիրը, որը ստորագրվել է 27 տարի առաջ մեր երկու երկրների միջև, շատ մեծ դեր է խաղացել Հայաստանի ինքնիշխանության ամրապնդման, նրա քաղաքական և տնտեսական անկախության ամրապնդման գործում։ Հայաստանը փոքր պետություն է, գտնվում է նախկին Խորհրդային Միության ծայրամասում։ Այնուամենայնիվ, աշխարհաքաղաքական, աշխարհառազմավարության տեսանկյունից Հայաստանը շատ կարևոր է Ռուսաստանի համար։ Բացի այդ, մեզ կապում են վաղեմի ավանդույթները հայ ժողովրդի հետ, նրանք եղբայրական ժողովուրդ են, քրիստոնեական աշխարհի մի մասը։ Մենք երկար դարեր միասին ապրել ենք նույն պետությունում, այդ պատճառով Ռուսաստանը միշտ շատ մեծ նշանակություն է տվել Հայաստանի հետ հարաբերությունների զարգացմանը»,- ասել է Շմելևը։
Նա նաև նշել է, որ Ռուսաստանը խիստ շահագրգռված է հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորմամբ, Հարավային Կովկասում իրավիճակի կայունացմամբ։
«Դա նույնպես բխում է նրա աշխարհաքաղաքական և աշխարհառազմավարական շահերից։ Բայց այդ կայունացումը, իհարկե, չպետք է տեղի ունենա Հայաստանի իրավունքների և շահերի ոտնահարման հաշվին։ Ռուսաստանն այստեղ փորձում է շահերի հավասարակշռություն գտնել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև։ Ռուսաստանի շնորհիվ Հայաստանն, ընդհանուր առմամբ, կարողացավ պահպանել որոշակի տնտեսական կայունություն երկրում։ Իրավիճակն այնտեղ տնտեսական առումով հեշտ չէ։ Փոքր երկիր, փոքր շուկայական հզորություն: Հայաստանն այստեղ շատ հետաքրքրված է ռուսական շուկայով, իսկ Ռուսաստանը նրան նման հնարավորություն է տալիս իրացնել հայկական արտադրանքը, զարգացնել տնտեսական համագործակցությունը Ռուսաստանի և Հայաստանի միջև։ Հայաստանը Ռուսաստանից, ընդհանուր առմամբ, էժան գազ է ստանում։ Սա նույնպես շատ կարևոր է։ Դե, Հայաստանում է գտնվում ռուսական ռազմաբազան։ Դա երկրի անվտանգության գրավականն է։ Ինչ էլ որ ասեն Հայաստանում, ինչ ուժեր էլ որ այնտեղ հիմա գործեն, իսկ այնտեղ կան բավականին հզոր հակառուսական ուժեր, որոնք նպատակ ունեն նրան Ռուսաստանից շեղել դեպի Արևմուտք, այնուամենայնիվ, հիմա Հայաստանում բոլոր ողջամիտ մարդիկ հասկանում են, որ. սա կարող է վատ ավարտ ունենալ երկրի համար: Հետևանքները շատ ծանր կլինեն նրանց համար», — նշել է Շմելևը։
Փորձագետի կարծիքով՝ երկրները համագործակցության լավ հեռանկարներ ունեն, գլխավորն այն է, որ Երևանում դա հասկանան և Արևմուտքի խայծը կուլ չտան:
«Ռուսաստանը Հայաստանի հետ դաշնակցային հարաբերություններ ունի։ Եվ Ռուսաստանը չի հրաժարվում այդ պայմանագրին համապատասխան իր պարտավորությունների կատարումից։ Եվ բոլորը հասկանում են, որ Հայաստանի վրա հարձակումը կնշանակի հարձակում Խորհրդային Միության, Ռուսաստանի վրա, իսկ Ռուսաստանը պատշաճ կերպով կպատասխանի։ Ուստի այստեղ մենք կարող ենք խոսել այն մասին, որ հայ-ռուսական հարաբերություններն այս բոլոր տարիներին առաջընթաց են ապրել։ Այո՛, ո՛չ առանց խնդիրների, ո՛չ առանց բարդությունների, ինչը նույնպես բնական է: Այնուամենայնիվ, խոսքը երկու պետությունների, երկու ինքնիշխան պետությունների հարաբերությունների մասին է։ Եվ այստեղ, թերևս, տարբեր նրբություններ կան։ Ես լավատեսորեն եմ նայում մեր երկու երկրների և ժողովուրդների հարաբերությունների ապագային։ Ինձ թվում է, որ մենք հիմա պետք է ապավինենք տնտեսական հարաբերությունների զարգացմանը։ Մենք լավ հեռանկարներ ունենք։ Գլխավորն այն է, որ Երևանում հասկանան Ռուսաստանի համագործակցության նշանակությունը և չգերագնահատեն բոլոր այն նախաձեռնությունները, որոնք հիմա անում է Արևմուտքը», — եզրափակել է Շմելևը։