Ինչպես Կարեն Խաչատրյանը ստեղծեց Notation AI-ը և ինչ է դա փոխում դասական համերգների վիդեոարտադրությունում. Symphony
24 Դեկտեմբերի 2025, 16:13
ԱՄՆ սինֆոնիկ օրկեստրների լիգայի ամսագիրը ծավալուն հոդված է հրապարակել մեր հայրենակից Կարեն Խաչատրյանի ստեղծած համակարգի վերաբերյալ, որում մասնավորապես գրված է.
«Դասական համերգների նկարահանումը երկար տարիներ համարվել է տեխնիկապես բարդ և ռեսուրսատար ոլորտ, որտեղ որակյալ արդյունքը հնարավոր է միայն մեծ թիմերի և բարձր ծախսերի պայմաններում։ Սակայն համերգային վիդեոյի պրոդյուսեր Կարեն Խաչատրյանի նախաձեռնությունը՝ Notation AI-ը, առաջարկում է այլ մոտեցում՝ ավտոմատացման միջոցով պահպանելով բեմական արվեստի ամբողջականությունը։
Խաչատրյանը 2011 թվականից զբաղվել է դասական համերգների վիդեոարձանագրմամբ և սեփական փորձով նկատել է, որ նկարահանման գործընթացում կան կրկնվող օրինաչափություններ․ մենակատարներին հետևելը, նվագախմբի խմբերի ընդգծումը, երաժշտական մուտքերի կանխատեսումը։ Այդ տարիների դիտարկումներն էլ հիմք դարձան գաղափարի համար՝ արդյոք այդ օրինաչափությունները կարող են ձևակերպվել որպես ալգորիթմ։
Notation AI-ը կառուցված է երաժշտական պարտիտուրայի վրա․ համակարգը «կարդում» է ստեղծագործության կառուցվածքը և համապատասխանեցնում տեսախցիկային որոշումները ընթացող երաժշտությանը։ Արդյունքում՝ ավտոմատացված ռեժիսուրան կարողանում է արձագանքել այն հարցերին, որոնք սովորաբար լուծում է մարդ-ռեժիսորը՝ ո՞ր գործիքն է առաջատար, ե՞րբ է սկսվում մենակատարը, ե՞րբ է փոխվում երաժշտական շեշտադրումը։
Խաչատրյանի համար այս նախագիծը ոչ թե մարդկային ստեղծագործական աշխատանքի փոխարինում է, այլ դրա աջակցումը։ Նրա ձևակերպմամբ՝ Notation AI-ը տարիների ընթացքում վերածվել է աշխատող ծրագրի, որը մշտապես կատարելագործվում է՝ համադրելով ինժեներական մտածողությունն ու երաժշտական գիտելիքը։
Մասնագիտական ոլորտում այս մոտեցումը կարող է էական փոփոխություն բերել։ Ավտոմատացումը հնարավորություն է տալիս փոքր նվագախմբերին, երաժշտական դպրոցներին և տարածաշրջանային անսամբլներին որակյալ կերպով փաստագրել իրենց համերգները՝ առանց մեծ արտադրական բյուջեների։ Միևնույն ժամանակ, խոշոր և բարձրարվեստ նախագծերը շարունակում են պահանջել մարդկային ռեժիսորների գեղագիտական միջամտությունը՝ ձևավորելով հիբրիդային մոդել դասական երաժշտության վիդեոարտադրության համար։
Notation AI-ը այդպիսով ոչ միայն տեխնոլոգիական նորարարություն է, այլև փորձ՝ վերաիմաստավորելու, թե ինչպես կարող են փորձը, երաժշտական մտածողությունն ու ավտոմատացումը միասին ընդլայնել դասական արվեստի հասանելիությունն ու փաստագրումը»։
Հոդվածը ամբողջությամբ կարող եք կարդալ այցելելով ամսագրի կայքէջ: