ԼՂՀ-ում ՌԴ գլխավոր հյուպատոսություն բացելով՝ Բաքուն փորձում է ՀՀ-ին զրկել իր վերջին առանձնահատկությունից

(Ո՞վ է լինելու նոր «ռուսական օպերատորը» տարածաշրջանում)

Քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանն Alpha News-ի եթերում «Վերնագիր» հեղինակային հաղորդման ընթացքում ներկայացրել է թեմայի շուրջ մասնագիտական վերլուծություն, որում մասնավորապես ասվում է․

«Նախօրեին Ռուսաստանից կարևոր տեղեկություն ստացվեց. պաշտոնական Մոսկվան ծրագրում է շուտով իր գլխավոր հյուպատոսությունը բացել օկուպացված Ստեփանակերտում։ Մենք հիմա չենք խոսի այն մասին, որ այս լուրը հնչել է այն ֆոնին, թե ինչպես են Հայաստանի իշխանություններն արդեն մի քանի ամիս ձգձգում Սյունիքում ռուսական հյուպատոսության բացումը՝ ամեն ինչ անելով, որ այնտեղ առաջինը հյուպատոսություն բացի Ֆրանսիան,, և կվերլուծենք այս լուրերի աշխարհաքաղաքական համատեքստը։

1. Հայաստանի իշխանությունները, ինչպես նաև ընդդիմադիր դաշտում աշխատող որոշ «վերլուծաբաններ», մի քանի տարի շարունակ հայ հասարակությանը համոզում են, որ «Ռուսաստանը հեռանում է տարածաշրջանից»։ Ավելին, տեղեկատվության ենթատեքստն այն է, որ Նիկոլ Փաշինյանն իր «ինքնիշխան» քաղաքականությամբ դուրս է բերում Ռուսաստանի Դաշնությունը, և այս գործընթացում կարևոր հանգրվան էր Արցախից ռուս խաղաղապահների ամբողջական դուրսբերման մասին տեղեկությունը։ Եվ հիմա մեկ ամիս էլ չի անցել Աղդամում Ռուսաստանի Դաշնության և Թուրքիայի համատեղ կենտրոնի փակման արարողությունից, երբ Ռուսաստանի Դաշնությունը հայտարարեց Ստեփանակերտում գլխավոր հյուպատոսություն բացելու մտադրության մասին։ Այլ կերպ ասած, Հարավային Կովկասից ՌԴ-ի դուրս գալու մասին ճամարտակությունները շատ նեղ խմբի մարդկանց «երազներն են», որոնք «իրենք են պատերազմ հայտարարել Ռուսաստանի Դաշնությանը, որին Մոսկվան չներկայացավ, և իրենք էլ անընդհատ հաղթում են այս պատերազմում»։

2. Երկար տարիներ Հայաստանն ուներ մի շարք առանձնահատկություններ, որոնք նրան դարձնում էին գրավիչ գործընկեր, և որոնց շնորհիվ հայոց պետականությունը գոյատևեց անկայուն տարածաշրջանում։

• Հայկական Ղարաբաղը հետաքրքրում էր Ռուսաստանին և Իրանին իրենց տարածաշրջանային ծրագրերում: Սա հնարավորություն էր տալիս իրենց ապահովել անվտանգությունն ինչպես ֆիզիկական, այնպես էլ ռազմավարական սահմանների ողջ երկայնքով,
• Հայաստանը, լինելով Հայոց Ցեղասպանության միջազգային ճանաչման համար պայքարող պետություն, շատերի կողմից ընկալվում էր որպես հակաթուրքական պայքարի յուրօրինակ կենտրոն։ Եվ սա հետաքրքրում էր Ռուսաստանին, Իրանին, Հունաստանին, Չինաստանին և մի շարք եվրոպական, ասիական և նույնիսկ արաբական երկրների, որոնք մշտական խնդիրներ ունեն Անկարայի հետ,
• Եվ վերջապես, Հայաստանը եղել է «Ռուսաստանի Դաշնության շահերի տարածաշրջանային օպերատոր»։ Իներցիայի պատճառով այն դեռ այսպես են ընկալվում թե՛ աշխարհում, թե՛ տարածաշրջանում (կարդացեք, օրինակ, իրանական մամուլը)։

Ամեն ինչ հավաքականորեն ապահովում էր ՀՀ անվտանգությունը և մեզ դարձրին հետաքրքիր աշխարհաքաղաքական գործընկեր համաշխարհային «թատերաբեմում»:
Միակ բանը, որ մնացել էր Հայաստանին մինչև Ստեփանակերտում գլխավոր հյուպատոսության բացման հայտարարությունը, դա տարածաշրջանում Ռուսաստանի Դաշնության բացառիկ գործընկերոջ կարգավիճակն էր, և Ադրբեջանը, օգտվելով Հայաստանի իշխանությունների գործողություններից, զրկում է Երևանին այս կարգավիճակից: Հենց այս գործոնի հետ է պետք կապել այդ գլխավոր հյուպատոսության բացումը։

Արդյոք ճիշտ է «ռուսական ղեկավարության խաղադրույքը Ադրբեջանի վրա» տարածաշրջանային վերակողմնորոշման փուլում, ցույց կտա ժամանակը, բայց դա խնդիր է Ռուսաստանի Դաշնության և նրա իշխանությունների համար։ Մեզ մնում է արձանագրել, որ Հայաստանը մի քանի տարում «վերաձևակերպել է և դադարել է» տարածաշրջանում Ռուսաստանի ռազմավարական դաշնակից լինելուց, դադարել լինել երկիր, որը վստահորեն վերահսկում է իր ողջ տարածքը, վերահսկում է Արցախը, ունի միասնական ռազմաքաղաքական և տնտեսական համակարգ Արցախի հետ, որը թշնամուն թույլ չէր տալիս հասնել Կիրանց, Սևան կամ Տիգրանաշեն, ու հիմա այն երկիր է առանց դաշնակիցների, առանց Արցախի ու ավերված առաջնագծի։

Մենք պետք է անկեղծ լինենք և հասկանանք, որ այս գործընթացը չի սկսվել 2018 թվականին, քանի որ նախկինում էլ Հայաստանի բարձրագույն ղեկավարության կազմում կային մարդիկ, որոնք կարծում էին, որ «Ռուսաստանը խորտակվող նավ է, որից մենք պետք է որքան հնարավոր է շուտ ցատկենք»։ Արդյունքն այն է՝ հենց այս մտածողության ձևը հանգեցրեց նրան, որ Ռուսաստանը վերակողմնորոշվեց տարածաշրջանում։ Իսկ Արցախը, Կիրանցը և էլի շատ բաներ կստանա այն կողմը, որը ժամանակին կարողացավ վերակողմնորոշվել «աշխարհաքաղաքական վերափոխումների մոլեգնող աշխարհում»։

Մտածե՛ք այդ մասին…»։