«Աշխարհակարգ 2.0». Դմիտրի Սուսլով
01 Նոյեմբերի 2025, 21:00
Alpha News-ը շարունակում է «Աշխարհակարգ 2.0» նախագիծը, որի շրջանակներում Հայկ Խալաթյանը Ռուսաստանի գլխավոր «ուղեղային կենտրոնների» ղեկավարների և առաջատար փորձագետների հետ քննարկում է հնարավոր (ձևավորվող) նոր աշխարհակարգը և դրանում Հայաստանի տեղը։
«Աշխարհակարգ 2.0» նախագծի նոր հյուրն է Տնտեսագիտության բարձրագույն դպրոցի Համաշխարհային տնտեսության և միջազգային քաղաքականության ֆակուլտետի եվրոպական և միջազգային հետազոտությունների կենտրոնի փոխտնօրեն, Արտաքին և պաշտպանական քաղաքականության խորհրդի հետազոտական ծրագրերի փոխտնօրեն Դմիտրի Սուսլովը։
Սուսլովը նոր աշխարհակարգը բնութագրում է որպես «բազմաբևեռ անկարգություն»՝ բազմաքաղաքակրթական, տարբեր տերությունների մասնակցությամբ՝ ԱՄՆ-ից և Չինաստանից մինչև Թուրքիա և Բրազիլիա։ Այն ավելի քիչ կարգավորված է, քան պատերազմից հետո ձևավորված համակարգը, և չի ենթարկվում կանոնների միակերպմանը։ Հիբրիդային հակամարտությունները և միջուկային զսպումը դուրս են մղում ամբողջամասշտաբ պատերազմները։
Փորձագետը բացատրում է, որ ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի հետ Ռուսաստանի հակամարտությունը պայմանավորված է Եվրոպայի մոդելների անհամատեղելիությամբ. ԵՄ-ն ձգտում էր գերիշխանության «համակենտրոն շրջանակների» համակարգի միջոցով, որտեղ Ռուսաստանին հատկացվում էր ծայրամասի դերը: Իսկ Մոսկվան պնդում էր երկբևեռ, համագործակցային Եվրոպայի գաղափարը։ Այնուամենայնիվ, ԵՄ-ն և ԱՄՆ-ը չընդունեցին այս մոդելը, ինչը մեծացրեց հակասությունները:
Հարավային Կովկասը, ըստ Սուսլովի, դարձել է Ռուսաստանի և Արևմուտքի, ինչպես նաև Թուրքիայի և Իրանի մրցակցության թատերաբեմը: Սուսլովը ԵՄ-ին Հայաստանի անդամակցությունը քիչ հավանական է համարում՝ հաշվի առնելով ԵՄ-ի դժվարությունները Բալկանների ինտեգրման հարցում։ Միևնույն ժամանակ, Ռուսաստանը չի հեռանում տարածաշրջանից, չնայած դիրքերի թուլացմանը, և հույս ունի վերականգնել ազդեցությունը Ուկրաինայում հակամարտության ավարտից հետո:
Սուսլովը կարծում է, որ Հայաստանի անդամակցությունը ԵԱՏՄ-ին կպահպանվի, եթե Երևանը սպառնալիք չդառնա Ռուսաստանի անվտանգության համար: Սակայն Մոսկվայի հետ համագործակցության թուլացումը կարող է հարցականի տակ դնել հենց Հայաստանի անվտանգությունը, հատկապես Թուրքիայի և Ադրբեջանի ճնշման պայմաններում։
Հիմա եթերում
