Վիրջինիա Ապգար. կին, որը մշակեց նորածինների կյանքեր փրկող սանդղակը

Վիրջինիա Ապգարն ականավոր ամերիկահայ բժիշկ-անեսթեզիոլոգ է, նեոնատոլոգիայի ոլորտում նորարար և նորածնի վիճակի արագ գնահատման համակարգի՝ «Ապգարի սանդղակ»-ի ստեղծողը, որը փրկել է միլիոնավոր կյանքեր: Նրա հետազոտություններն ու մշակումներն արմատապես փոխել են նորածինների վիճակի գնահատման մոտեցումը՝ բժշկությունն ավելի ճշգրիտ և արդյունավետ դարձնելով։

Վիրջինիա Ապգարը ծնվել է 1909 թ․ Նյու Ջերսի նահանգի Ուեսթֆիլդ քաղաքում՝ հայ-իռլանդական ընտանիքում։ Հայրը՝ ծագումով հայ Չարլզ Էմորի Ապգարը, գյուտարար էր, բնական գիտությունների և երաժշտության եռանդուն ուսումնասիրող։ Հենց նա է ոգեշնչել Վիրջինիային՝ գիտական հետազոտություններ կատարել՝ իրենց տան նկուղում ստեղծելով փոքրիկ լաբորատորիա, որտեղ երիտասարդ տարիքից Վիրջինիան սովորում էր աստղագիտություն և ռադիոտեխնիկա:

«Ապգար» մեթոդն իրենից ներկայացնում է նորածնի կենսական ցուցանիշների արագ գնահատման համակարգ։ Գնահատումն իրականացվում է ծնվելուց մեկ և հինգ րոպե հետո՝ ըստ հինգ չափանիշների, որոնք են՝

A (Appearance) – մաշկի գույն

P (Pulse) – սրտի զարկերի հաճախականություն

G (Grimace) – արտաքին ազդակներին պատասխան ռեֆլեքսներ

A (Activity) – ակտիվություն, մկանային տոնուս

R (Respiration) – շնչառություն

Յուրաքանչյուր ցուցանիշ գնահատվում է 0-2 միավոր, իսկ ընդհանուր արդյունքը (0-10) թույլ է տալիս բժիշկներին արագ որոշել բժշկական օգնության անհրաժեշտությունը:

Նրա ակտիվ հասարակական գործունեությունը դուրս էր գալիս մասնագիտական պարտականությունների շրջանակներից։ 1960-ականներին Ապգարը սկսել է ուսումնասիրել բնածին արատների ազդեցությունը և ակտիվորեն աշխատել երեխաների արատների կանխարգելմանն աջակցող հիմնադրամների հետ։

Վիջինիան նաև ջութակահար էր։ Նրա ընտանիքը երաժշտական էր, և ջութակ նվագել է սովորել դեռ մանկուց և շարունակել է նվագել իր ողջ կյանքի ընթացքում։

Վիրջինիա Ապգարը մահացել է 1974 թ․ օգոստոսի 7-ին Նյու Յորքում։ Վիրջինիայի գիտական ժառանգությունը շարունակում է ապրել յուրաքանչյուր ծննդատանը, յուրաքանչյուր կլինիկայում, որտեղ բժիշկներն ամեն օր օգտագործում են նրա սանդղակը՝ փրկելով նորածինների կյանքն ամբողջ աշխարհում: