Շառլ Ժերար. Էպիզոդի վարպետը

Շառլ Ժերարը (Նուբար Աճեմյան) ծնվել է 1922 թվականի դեկտեմբերի 1-ին Կոստանդնուպոլսում, հայ ընտանիքում։ Նրա ծնողները, Հայաստանում խորհրդային կարգերի հաստատումից հետո փախչելով քաղաքական ցնցումներից, սկզբում հայտնվել են Ստամբուլում, այնուհետև, ինչպես շատ փախստականներ, տեղափոխվել են Ֆրանսիա։ Մարսելում, իսկ ավելի ուշ՝ Փարիզի արվարձանում, ընտանիքը փորձել է նոր կյանք սկսել։

Գերմանական օկուպացիայի տարիներին՝ 1942 թվականին, նա կորցրել է ծնողներին և ստիպված է եղել ինքնուրույն վաստակել իր ապրուստը։ Գոյատևման միջոց է դարձել բռնցքամարտը. հենց ռինգում էլ նա ծանոթացել է Ժան-Պոլ Բելմոնդոյի հետ, ում հետ ընկերությունը տևել է ավելի քան 70 տարի:

Ֆրանսիական կինոյի պատմության մեջ Ժերարը մտել է որպես երկրորդ պլանի դերասան, էպիզոդի վարպետ, սակայն նրա դերերն այնքան արտահայտիչ էին, որ հանդիսատեսը նրան ավելի լավ էր հիշում, քան շատ գլխավոր հերոսներին։ Նա հաճախ հանդես է եկել երգիծական դերերում՝ ստեղծելով թեթև, կենդանի կերպարներ, որոնք ֆիլմերին յուրահատուկ մթնոլորտ էին հաղորդում։ Նրա էկրանային գործընկերներն էին Պիեռ Ռիշարը, Լինո Վենտուրան, ինչպես նաև հենց ինքը՝ Բելմոնդոն, ում հետ նա նկարահանվել է մի շարք հայտնի ֆիլմերում:

Նրա կարիերայում առանձնահատուկ տեղ է զբաղեցնում ռեժիսոր Կլոդ Լելուշի հետ համագործակցությունը։ Ժերարը խաղացել է վարպետի 18 ֆիլմերում, ներառյալ՝ «Արկածն արկած է», «Ողջ կյանքը», «Ոմանք և մյուսները», «Գեղեցիկ պատմություն»։ Լելուշը նրան հիշում էր որպես յուրահատուկ հմայք ունեցող մարդու։ «Շառլոն, իր հին եգիպտական գրագրի դեմքով, փափուկ քայլվածքով, շփման բնածին թեթևությամբ և իր հմայքով բոլորին գրավում է», — ասել է ֆրանսիական կինոյի լեգենդը։

Ժերարի ֆիլմագրությունը ներառում է տասնյակ ֆիլմեր, այդ թվում՝ Կլոդ Զիդիի, Ֆրանսիս Վեբերի, Ժորժ Լոտների աշխատանքները։ Նա դերասան էր, ով չէր ձգտում գլխավոր դերերին, բայց նրա ներկայությունը ֆիլմը դարձնում էր ամբողջական։ Նրա ճանաչելի կերպարը՝ համեստ, բայց հմայիչ մարդը, դարձավ 20-րդ դարի երկրորդ կեսի ֆրանսիական կինոյի մշակութային կոդի մի մասը։

Շառլ Ժերարը մահացել է 2019 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Փարիզում։ Նրա կյանքը հայ գաղթականի պատմություն է, ով կարողացավ դառնալ ֆրանսիական մշակույթի անբաժանելի մասը։ Նա ապացուցեց, որ նույնիսկ երկրորդ պլանի դերասանը կարող է դառնալ դարաշրջանի խորհրդանիշ, եթե նրա տաղանդն ու մարդկային հատկություններն արձագանք են գտնում հանդիսատեսի սրտերում: