Սոնա Վան. Մեր ժամանակների լավագույն գրողներից մեկը

Alpha News-ը շարունակում է ներկայացնել «Ալֆա պերսոնա» շարքը:

Փետրվարի 8-ը ամերիկահայ հայտնի բանաստեղծուհի Սոնա Վանի ծննդյան օրն է:

Սոնա Վանը ծնվել է հայտնի ֆիզիկոս Ա. Տեր-Հովհաննիսյանի ընտանիքում: Կրթությամբ բժիշկ-հոգեթերապևտ է, ավարտել է Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտը: 1978 թվականից ապրում է Լոս Անջելեսում, որտեղ շարունակել է ուսումը և ստացել մագիստրոսի կոչում: 2006 թվականին հիմնադրել և հովանավորել է «Նարցիս» գրական-գեղարվեստական ամսագիրը, իսկ 2013 թվականից ամսագրի գլխավոր խմբագիրն է։

Սոնա Վանը գրում է ազատ չափածո, որը հայտնի է դարձել վերջին տասնամյակների հայալեզու պոեզիայում: Նա մուտք է գործել գրականություն՝ մերժելով հայ պոեզիայի ավանդական նորմերը՝ չափածո, կետադրական նշաններ, հանգերու վանկերը։ Նրա ստեղծագործություններն աչքի են ընկնում խորը անկեղծությամբ, ինչը գնահատել են շատերը, այդ թվում՝ Սիլվա Կապուտիկյանը: Որոշ քննադատներ նրան անվանում են «նոր Սաֆո»։

Սոնա Վանի քնարերգությունը սերտորեն կապված է հայ ժողովրդի ողբերգական պատմության հետ, իսկ «Լիբրետո անապատի համար» և «Պար ավազի վրա» ժողովածուները նվիրված են Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին: Նրա բանաստեղծությունները բազմիցս տպագրվել են ռուսերեն «Նոր աշխարհ», «Արիոն», «Ժողովուրդների բարեկամություն» ամսագրերում։

Բանաստեղխուհին Չինաստանում արժանացել է պոեզիայի միջազգային բարձրագույն մրցանակի։ Չինաստանի արվեստի և մշակույթի ամենամյա փառատոնի շրջանակում տեղի է ունեցել նրա «Լիբրետո անապատի համար» գրքի չինարեն թարգմանության շնորհանդեսը, որից հետո արժանացել է նաև հեղինակավոր 1573 International Poetry Award մրցանակին։

«1573 International Poetry Award-ը Չինաստանի ամենահեղինակավոր գրական մրցանակն է։ Ինձ համար, որպես փոքր երկրի ներկայացուցիչ, մեծ հպարտություն է, որ ես այս մրցանակը ստացել եմ 1,5 միլիարդ բնակիչ ունեցող երկրից։ Սա հայոց լեզվի հաղթանակն է», — ասել է Սոնա Վանը։

Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված «Լիբրետո անապատի համար» ժողովածուն որոշ չափով պատմում է հենց բանաստեղծուհու ընտանիքի մասին, որն վերապրել է աքսորի բոլոր սարսափները: Գրքի գլխավոր հերոսուհու նախատիպը բանաստեղծուհու մորաքույրն է։

Սոնա Վանի գիրքը մեծ հաջողություն է ունեցել ամբողջ աշխարհում, թարգմանվել է 23 լեզուներով և արժանացել բազմաթիվ հեղինակավոր մրցանակների, այդ թվում՝ «Հոմերոս» պոեզիայի և արվեստի եվրոպական մրցանակի: Կա նաև ստեղծագործության աուդիո տարբերակը։