Շուշիից մինչև Կուրսկի ճակատամարտ. Անդրանիկ Ղազարյանի փառահեղ ուղին

14 Մայիսի 2025, 22:00

Հայեր

Անդրանիկ Աբրահամի Ղազարյանը՝ խորհրդային ականավոր զորահրամանատար է, գեներալ-մայոր, Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից և Խորհրդային Միության հերոս: Նրա ռազմական կարիերան տևել է մի քանի տասնամյակ: Նա նշանակալի ներդրում է ունեցել ֆաշիզմի դեմ տարած հաղթանակի և ռազմարվեստի զարգացման գործում:

Անդրանիկ Ղազարյանը ծնվել է 1904 թվականի մայիսի 14-ին Արցախի Շուշի քաղաքում: Վաղ տարիքում որբ մնալով՝ նա մեծացել է պապի ընտանիքում։ Մանուկ հասակից աշխատել է, իսկ 1920 թվականի դեկտեմբերին միացել է Կարմիր բանակին։

Ղազարյանն ավարտել է Երևանի Ալեքսանդր Մյասնիկյանի անվան զինվորական դպրոցը, ծառայել է հայկական հրաձգային զորամասերում։ 1935 թվականին նրան շնորհվել է մայորի կոչում, իսկ 1937 թվականին դարձել է 228-րդ լեռնահրաձգային գնդի հրամանատար:

Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ Ղազարյանը ղեկավարել է 74-րդ հրաձգային դիվիզիան՝ դրսևորելով ռազմավարական ակնառու կարողություններ։ 1943 թվականի հոկտեմբերին նրան շնորհվել է Խորհրդային Միության հերոսի կոչում՝ մարտական գործողությունները հաջողությամբ ղեկավարելու համար:

1943 թվականին Կուրսկի ճակատամարտի ընթացքում նրա 74-րդ հրաձգային դիվիզիան գրավել է պաշտպանական գոտի՝ Օրյոլից մոտ 10 կիլոմետր հարավ-արևելք, Կուրսկի աղեղի հյուսիսային կողմում: Այդ կատաղի մարտերում Ղազարյանի դիվիզիան ոչնչացրել է թշնամու ավելի քան 30 տանկ և առանցքային դեր խաղացել Մալոարխանգելսկ քաղաքի ազատագրման գործում։ Սա կարևոր ներդրում էր ռազմաճակատի այս հատվածում գերմանական զորքերի ջախջախման գործում։

Պատերազմից հետո Ղազարյանը շարունակել է ծառայությունը, մասնակցել խորհրդա-ճապոնական պատերազմին և ստացել բազմաթիվ պարգևներ, այդ թվում՝ Սուվորովի II աստիճանի շքանշան, Կուտուզովի II աստիճանի շքանշան և Հայրենական պատերազմի I աստիճանի շքանշան:

Անդրանիկ Ղազարյանը մահացել է 1992 թվականի հունվարի 18-ին Սիմֆերոպոլում՝ թողնելով նշանակալի ռազմական Ժառանգություն և իր գործին նվիրվածության օրինակ: